چگونه از ضد آفتاب به شيوه مناسب استفاده كنيم؟

[You must be registered and logged in to see this image.]
اشعه خورشيد يكي از عوامل اصلي پيري پوست و سرطان پوست است بنابراين بايد در مورد محافظت پوست و حفظ سلامت اين عضو مهم در برابر اشعه ماوراء بنفش خورشيد اطلاعات بيشتري داشته باشيم.
آكادمي پوست آمريكا توصيه‌هايي را به عنوان اقدامات پيشگيرانه در برابر اشعه ماوراء‌ بنفش ارائه كرده است كه هرچند پيش از اين نيز عنوان شده‌اند، اما براي تاكيد بيشتر و يادآوري در اينجا دوباره مورد توجه و تذكر قرار مي‌گيرند.

براساس توصيه‌هاي اين آكادمي، فعاليت‌هاي خارج از منزل خود را بايد طوري تنظيم كنيد كه در ساعات اوج تابش خورشيد يعني بين 10 صبح تا 4‌بعدازظهر نباشد، از آفتاب گرفتن خودداري كنيد، از كلاه‌هاي لبه‌دار و عينك آفتابي استفاده كنيد، تا جايي كه ممكن است در سايه قرار بگيريد، از پوشيدن لباس‌هاي نازك و توري پرهيز كنيد، از ضد آفتاب‌هايي با SPF حداقل 15 حتي در روزهاي ابري بر روي نقاطي كه بيرون از لباس است از جمله لب‌هايتان استفاده كنيد ، چنانچه عرق مي‌كنيد و يا قصد شنا داريد از ضد آفتاب‌هاي ضد آب استفاده كنيد، ضد آفتاب را 20 الي 30 دقيقه قبل از بيرون رفتن از منزل استفاده كرده و دائماً آن را تجديد كنيد.

توجه داشته باشيد كودكان وقت بيشتري را در آفتاب مي‌گذرانند و بنابراين پيشگيري بيشتري لازم دارند.

علاوه بر اين توصيه‌ها متخصصان پوست نيز براي جلوگيري از پيري پوست اقدامات پيشگيرانه بيشتري را ارائه كرده‌اند كه به قرار زير است:

در نزديكي آب، برف يا ماسه به لحاظ اين كه اشعه‌هاي مضر خورشيد را بيشتر منعكس مي‌كنند، بيشتر احتياط كنيد.

در فضاهاي بسته و هنگام رانندگي هم از ضد آفتاب استفاده كنيد.

به گفته محققان، نحوه استفاده صحيح از ضد آفتاب اثر بسزايي در حفاظت پوست شما دارد.

ضد آفتاب بايد به مقدار كافي بين 15‌الي 30 دقيقه قبل از خروج از منزل استفاده شود. اكثر افراد به حدود 30 ميلي گرم ضد آفتاب نياز دارند تا قسمت‌هاي بدن را كه نيازمند ضد آفتاب است بپوشاند.

به طور مرتب ضد آفتاب خود را تجديد كنيد. اكثر متخصصان توصيه مي‌كنند كه هر 2ساعت يكبار بايد ضد آفتاب را تجديد كنيد.

به خاطر داشته باشيد كه ضد آفتاب به تنهايي براي حفاظت از پوست كافي نيست و قطعا ساير اقدامات مانند كلاه و عينك و لباس مناسب نيز بايد براي مراقبت بهتر صورت گيرد.

1- آيا ضدآفتاب مال خانم‌هاست؟
اين حرف را آنهايي مي‌زنند كه اصلا نمي‌دانند كاركرد ضدآفتاب چيست و نور آفتاب چه خطرهايي براي پوست دارد. فارغ از اين‌كه پوست شما از چه نوعي باشد، نور خورشيد مي‌تواند به اعماق آن نفوذ كند و دي.ان.اي (DNA) سلول‌هاي پوستي را از بين ببرد و اين آسيب مي‌تواند در نهايت به سرطان پوست ختم شود. همه خانم‌ها و آقايان اگر به هر دليلي مجبور باشند كه بخشي از وقت خود را طي روز در بيرون از خانه و زير آفتاب بگذرانند، بايد از اين محصولات استفاده كنند. حتي اگر پوست شما تيره باشد و بتوانيد مدت زمان زيادي را زير آفتاب بدون سوختن دوام بياوريد، باز هم نبايد از ضدآفتاب غافل شويد.

2- وقتي مي‌گويند يك ضدآفتاب داراي اس.‌پي.‌اف 30 است، يعني اين ضدآفتاب مي‌تواند تا 30 دقيقه از پوست ما در برابر نور خورشيد محافظت كند؟

نه! معناي اس.پي.اف اين نيست. شاخص SPF نشان‌دهنده ميزان حفاظتي است كه محصول مورد‌نظر در برابر پرتوهاي فرابنفش نوع B(بخش مضر نور آفتاب براي پوست انسان) به عمل مي‌آورد. هر چه اين عدد بيشتر باشد ميزان حفاظت نيز بيشتر خواهد بود. اما به ياد داشته باشيد كه نمي‌شود بر مبناي اس.پي.اف قضاوت كرد كه تا چند ساعت مي‌شود زير آفتاب ماند؛ مثلا اگر شما از محصولي با اس.پي.اف 30 استفاده كنيد و ديگري از محصولي با اس.پي.اف 15 استفاده كند، به اين معني نيست كه شما مي‌توانيد زماني معادل 2 برابر شخص دوم در آفتاب بمانيد. در واقع، اس.پي.اف 15 معنايش اين است ‌كه اين محصول حدود 93 درصد از پرتوهاي فرابنفش را فيلتر مي‌كند و اس.پي.اف 30 حدود 97 درصد را. چون ميزان اثربخشي ضدآفتاب‌ها به مرور زمان كم مي‌شود، احتمالا باگذشت زمان ميزان اختلاف اين دو كمتر هم مي‌شود. گذشته از شاخص اس.پي.اف، بر مبناي واكنش پوست هم نمي‌شود قضاوت كرد كه تا چند ساعت مي‌توان در زير آفتاب باقي ماند؛ چراكه ممكن است 24 ساعت طول بكشد تا آفتاب‌سوختگي خودش را نشان بدهد.

3- آيا استفاده از ضدآفتاب‌ براي محافظت از پوست در برابر نور خورشيد كفايت مي‌كند؟

اين‌طور نيست. هيچ ضدآفتابي نمي‌تواند تمام پرتوهاي فرابنفش را بلوك كند. پس نمي‌شود ضدآفتاب‌ را به عنوان تنها عامل حفاظتي قلمداد كرد. محدود كردن ساعاتي كه زير آفتاب هستيد يا رعايت پوشش كامل بدن نيز به همان اندازه مهم است. بهتر است به منظور برخورداري از يك حفاظت كامل در برابر نور خورشيد، هر سه روش زير را اجرا كنيد:

اولا: بين ساعات 10 صبح تا 4 بعدازظهر در معرض آفتاب قرار نگيريد؛ ثانيا: تا مي‌توانيد خود را بپوشانيد؛ و ثالثا: ضدآفتاب‌ را به طور متناوب و دست‌و‌دلبازانه مصرف كنيد. هنگام استعمال ضدآفتاب‌ بر روي پوست، خست به خرج ندهيد. نيم ساعت قبل از بيرون رفتن، آن را روي پوست خود بماليد و هر 2 ساعت يك‌بار آن‌را تجديد كنيد، حتي در روزهاي ابري هم آن را فراموش نكنيد. پرتوهاي فرابنفش مي‌تواند از ابرها به‌راحتي عبور كند.

دكتر محمد كياسالار