روشن فکر کیست و چیست

روشن فکر ؛ تعبیری است که نمی دانم کی و کجا و چه کسی آن را به جای " انتلکتوئل " گذاشته و این البته که ما به ازائی است غلط. ، ولی مصطلح شده است . پس بگوییم یک " غلط مشهور " و ناچار مجاز. نمی خواهم بگویم که چون یک نام گذاری غلط داشته ایم ، یعنی چون یک مفهوم غلط ذهنی داشته ایم - ناچار
غلط های دیگر و غلط کاری های دیگر در عالم خارج به دنبال آن حادث شده ، یا در دنبال یک اسم عوضی - مسما هم عوضی از آب درآمده ، ولی آن چه که در همین قدم اول روشن است ، این که " روشن فکر " را به عنوان ترجمه "انتلکتوئل " به ما تحویل داده اندو چون ترجمه دقیقی نیست ناچارهدایت دقیقی هم به چیزی در آن نیست و چون تکلیف خود این مفهوم تا کنون معلوم نبوده است ، عجبی نیست اگرتکلیف آن که چنین مفهومی به او اطلاق می شود نیز معلوم نباشد . به این طریق یک نکته دیگر هم روشن می شود و آن - این که اگر بخواهیم تکلیف بحث روشن باشد ، اول باید در معنی نام ها و تعبیرها اتفاق نظر کنیم . پس ببینیم اصل فرنگی این تعبیر از کجاست و به چه معنی است .
کلمه " انتلکتوئل " در زبان های فرنگی از اصل " انتلکتوالیس " لاتین آمده که نوعی اسم مفعول است ، یعنی ترکیبی است صفت مانند از " انتلی گه ره " که مصدری است لاتینی - به معنی " فهمیدن " - درک کردن - یا هوشمند یا فهمیده را باید می گذاشته ایم ، یا با توجه به مفهوم اجتماعی کلمه و هدایت خاصی که در آن است از رهبری و پیشوایی - بایست "برگزیده " را یا " فرزانه " را یا پیشاهنگ " را به جایش می گذاشتیم . گرچه این هردو سه کلمه از نظر معنی ، با اصل دورند با توجه به اینکه " انتلی گنسیا" را هم داریم که خود در زبان های فرنگی از راه ادبیات مارکسیستی روس نفوذ کرده - به معنی جماعت هوشمندان و زیرکان روس که تربیت اروپایی دیده بودند و قادر بودند به درک زودرسی از وقایع اجتماعی ؛ و دعوی رهبری داشتند و خود پیشاهنگ بودند برای هر تحول سیاسی و اجتماعی . به این ترتیب است که " روشن فکر " به فارسی سرایت کرده و چون در این دفتر نه دعوی بغت سازی هست و نه داعیه لغت پیرایی و نه اصلا" احتیاجی به این کارها هست - و چون " روشن فکر " تعبیری است که نه زشتی خاصی دارد و نه گوش را می خراشد و نه چشم را ؛ و ناچار در زبان جاگرفته و جواز عبور یافته ؛ پس بپردازیم به تحدید حدود آن در معنی و در عالم خارج. و غرض این دفتر یافتن حدود تعریف این اسم و این کلمه است از طرفی - و یافتن مشخصات مسمای این اسم . یعنی که طرحی ریختن از گذشته " روشن فکر " و پیشنهادی برای آینده اش. اینکه از کجا می آید و چرا می آید و به کجا رسیده و به کجا می رود یا باید برود. چون روشن است که اگر از اول به جای " انتلکتوئل " ، " هوشمند " را گذاشته بودیم ، یا فرزانه را یا دیگر تعبیرهای نیمه معادل را که بر شمردم _ کار آسان تر بود. گرچه مفهوم گنگ می ماند. چرا که هدایت خاص به " رهبری " در آن پوشیده می ماند، اما در معنی اسم و وطایف مسما گنگی پیش نمی آمد و آن وقت هر کارگری - هر موسیقی دانی - هر آخوندی - هر معلمی - هر دلالی - یا هر وزیری می توانست هوشمند یا زیرک یا فرزانه یا برگزیده باشد یا نباشد. یا این یکی کم تر از آن یکی لایق چنین اطلاقی باشد ، اما حالا که " روشن فکر" را داریم آیا می توان هیچ وزیری را " روشن فکر " ندانست ؟ یا ممکن است هر بقال و عطاری را روشن فکر دانست ؟ یا اصلا" روشن فکری در حوزه موسیقی و نقاشی هم مطرح هست یا می تواند باشد؟ در حوزه ی معماری و دیگر هنرهای غیر کلامی چطور ؟ می بینید که روشن فکری گویا فقط در حوزه هایی مطرح است که با " کلام " سرو کار داریم و با هدایت خاصی که " گفته " و " نوشته " دارد ، به این طریق گمان می کنم در همین قدم های اول به یکی دو نکته رسیده باشیم ..

استفاده کردم

جناب حیران ببخشید ما نمیتونیم به توصیه های حکیمانه حضرتتان عمل کنیم ، چون که هر کار بکنیم باز هم به ما تاریک فکر میگن و ما هیچ وقت کله مان روشن نمی شود که نمی شود

ممنون آقا حیران که بیادم بودید [You must be registered and logged in to see this image.]