[You must be registered and logged in to see this image.]
شايد فكر كنيد در اين زمانه پرمشغله، وقتي براي استراحت يا تفريح در كنار اعضاي خانواده باقي نميماند اما با كمي دقت و حوصله درخواهيد يافت كه راههاي بسيار ساده و ملموسي وجود دارد كه از آن طريق ميتوانيد براي لحظاتي، آرامش بيشتري در روزهاي پرمشغله به دست آوريد.
شوخي و تفريحات خودجوش، گفتوگوهاي صميمانه، تغيير و اصلاح شرايط زندگي، بخشي از اين راههاست، زيرا سبب ميشود بچهها احساس بهتري نسبت بهخودشان داشته باشند و شما و همسرتان نيز به عنوان والدين، احساس اطمينان و شايستگي كافي بكنيد؛ ضمن آنكه اين روشها نياز به زمان زياد، پول فراوان يا برنامهريزي گسترده ندارند اما تغيير قابل ملاحظهاي در زندگي شما بهوجود ميآورند و احساس شادي، خوشبختي و رضايت را در زندگي شما تقويت ميكنند. چگونه؟ به نمونههاي زير توجه كنيد.
صبح تعطيل: فرصت بزرگ
از صبح روزهاي تعطيل نهايت استفاده را ببريد. از بچهها بخواهيد براي 15دقيقه همگي به
تخت خواب شما بيايند، آنها را در آغوش بگيريد و ببوسيد و محبتتان را بيدريغ به آنها ابراز كنيد.بهرغم اينكه برنامه هر روزه شما اين است كه صبح از جا بپريد و سريع همه كارها را انجام دهيد تا همه سر موقع به محل كار، مدرسه يا مهدكودك برسند، روز تعطيل سعي كنيد هيچ برنامه زود هنگامي نچينيد؛ به اين ترتيب ميتوانيد لحظاتي را بي دغدغه با هم وقت بگذرانيد و احساس صميميت بيشتري با يكديگر داشته باشيد.
نفس عميق يادت نره!
زماني كه احساس ميكنيد ديگر نميتوانيد بچهها را تحمل كنيد نفس عميقي بكشيد تا آرام شويد. تحقيقات نشان ميدهد كه نفس عميق به عنوان يك مكانيزم آرامش بخش تأثير بسزايي بر افراد دارد. اين كار براي كودكان نيز مؤثر است. مادري كه در خانه اغلب از تكنيك نفس عميق استفاده ميكرد، يك روز متوجه شد كه دخــتر 6سالهاش هم وقتي با برادر كوچكترش درگير ميشود براي بازيافتن آرامش، نفس عميق ميكشد. جالب اينكه وقتي اين مادر از دست بچهها خشمگين ميشد، دخــترش به او يادآوري ميكرد كه «مامان، نفس عميق يادت نره!»
تحسين غيرمستقيم
گاهي بچهها تحسين و تشويق مستقيم را به حساب نميآورند يا از آن خجالت ميكشند، از اينرو بد نيست گهگاه براي تحسين آنها از روش غيرمستقيم استفاده كنيد، به اين ترتيب كه بگذاريد بشنوند كه پيش ديگران از آنها تعريف ميكنيد. يك تمجيد غيرمستقيم ميتواند محرك قويتري براي اعتماد به نفس كودك باشد چون بچه ميفهمد كه تمجيدتان جدي و صادقانه است.
بعد از جشن تولد
برگزاري جشن تولد براي بچهها و تدارك براي مهمانان مدعو به زحمتش ميارزد اما خستگي و گرفتگي پس از جشن تولد براي والدين و كودك نيز پديده رايجي است. بنابراين، بهتر است پس از رفتن آخرين مهمان شما و كودكتان نيز خانه را ترك كنيد.ميتوانيد با هم براي كمي قدم زدن در پارك يا خوردن يك بستني بيرون برويد. در اين فرصت در مورد اتفاقات و نكات جالب جشن تولد با هم صحبت كنيد. پس از اين وقفه كوتاه، كودك آرامتر خواهد بود و حال بهتري خواهد داشت، شما نيز آمادگي بيشتري براي جمع و جور كردن ريخت و پاش مهمانها خواهيد داشت.
تكرار دستور
اين تكنيك ساده به سرعت ارتباطات خانوادگي شما و همكاري در خانواده را بهبود ميبخشد. روش كار اين است كه به سادگي از كودك بخواهيد دستوري را كه به او دادهايد براي شما تكرار كند. به طور مثال بپرسيد: «لطفاً چيزي را كه گفتم تكرار كن.»
والدين اغلب تعجب ميكنند وقتي متوجه ميشوند كه اغلب اوقات بچههاي كوچكتر اصولاً حرف آنها را نفهميدهاند. شما ممكن است گفته باشيد: «تلويزيون ساعت 8
خاموش مي شود» در حالي كه فرزندتان آن را اين طور شنيده: «من تا ساعت8 نميتوانم تلويزيون تماشا كنم.» كاهش ميزان چنين بدفهميهايي، دلخوري و بيحوصلگي را در هر دوطرف كم ميكند.
10 دقيقه در روز مخصوص بچهها
هر روز 10 دقيقه را در زمان معيني به بازي با بچهها اختصاص دهيد و بعد دوباره به امور روزمره خود بپردازيد. براي مثال بعضي خانوادهها به شطرنج، كارت بازي، درست كردن پازلهاي 100قطعهاي، خواندن دو صفحه از كتاب مورد علاقه بچهها يا كارهايي مانند اينها ميپردازند. چنين فعاليتهايي به مرور بهصورت يك سنت خانوادگي در ميآيد و به كودكان و والدين آرامش و پيوند بيشتري ميدهد.
وقت اختصاصي
هفتهاي يك بار، يك ساعت با هر يك از فرزندانتان به تنهايي وقت بگذرانيد، هر كاري كه بچه دوست دارد همراه او انجام دهيد، ممكن است يكي از بچهها دوست داشته باشد دوشنبهها بعدازظهر يك ساعتي با شما بازي رايانهاي بكند يا ديگري چهارشنبه شبها شطرنج را ترجيح بدهد يا از فوتبال در عصرهاي سهشنبه با شما لذت ببرد. وقتي كودكان بدانند هر كدام زمان منحصر به فردي توجه اختصاصي شما را براي مدتي طولاني در اختيار دارند، ميآموزند كه به اوقات ديگران نيز احترام بگذارند و صبر كنند تا نوبت خودشان برسد.
تغيير وضعيت
گاهي براي تغيير وضعيت و خروج از كشمكش بهتر است صحنه را تغيير بدهيد. يك راه اين است كه اعلام كنيد قصد داريد همه را به گردش ببريد، اعضاي خانواده را برداريد و بيرون برويد؛ سري به پارك محله، كتابفروشي، كتابخانه يا كافيشاپ براي خوردن بستني و ... بزنيد حتي اگر اين گردش فقط يك ساعت طول بكشد سرگرمي و تفريحي كه بهوجود ميآيد حواس افراد را از موضوعات جزئي كه در منزل تحريك كننده هستند، پرت ميكند.
ذكري از موهبتهاي روزانه
قبل از خواب يا بعد از شام دقايقي را به صحبت در مورد چيزهاي خوبي كه در زندگيتان هست، اختصاص دهيد. در اين كار زياده روي و بزرگ نمايي نكنيد، براي مثال فقط بگوييد: «ميدانيد بهترين اتفاقي كه امروز برايم افتاد چي بود؟ اينكه ...» و به همين ترتيب از بقيه اعضاي خانواده هم بخواهيد كه چيزها و اتفاقات خوبي كه در طول روز داشتهاند را تعريف كنند.اين كار راه خوبي براي پاياندادن يك روز با نگرشي مثبت است.
غروب جمعه
احتمالاً شما نيز مثل بسياري از خانوادههاي ديگر غمزدگي بعدازظهر روزهاي جمعه را چشيدهايد. براي از بين بردن اين حالت ميتوانيد يكي، دو دوست يا همسايه يا فاميل را همراه بچههايشان دعوت كنيد، قرار بگذاريد كه در اين گردهماييها هر كس خوراكي مختصري همراه خودش بياورد، گپ و گفت بزرگترها و بازي بچهها اوقات خوشي را در بعدازظهر جمعه براي اعضاي خانواده فراهم خواهد كرد و از دلگيري غروب جمعه خواهد كاست.
كيك تولد نصفه
جشن تولدي ساده، نمادين و كمخرج برگزار كنيد! جالب ميشود اگر يك كيك تولد نصفه بپزيد، تعداد شمعهاي تولد را به اضافه نصف از يك شمع در نظر بگيريد، و هديههاي كوچك تهيه كنيد. هر دليلي براي جشن گرفتن، هر چند جشني كوچك باشد روحيه اعضاي خانواده را شاداب ميكند و آنها را از روزمرگي خارج ميكند.
توضيح اضافه ممنوع
يكي از منابع مهم استرس براي والدين اين است كه وقتي ميخواهند بچهها كاري را انجام دهند به توضيحات زياد و تذكرهاي مكرر متوسل ميشوند. تصميم بگيريد كه توضيحاتتان را به يك يا دوجمله محدود كنيد. براي مثال وقتي با بچهها به پارك ميرويد فقط يك بار بگوييد «وقت رفتنه چون هوا داره تاريك ميشه» و به اين جمله عبارت ديگري مثل: «وقت حمامه» يا «وقت شامه» يا هر دليل ديگر اضافه نكنيد.
يك شب در هفته: رسانهها ممنوع
يك شب در هفته اجازه ندهيد كسي در خانه تلويزيون، رايانه، ويدئو، سيدي و ضبط صوت روشن كند. اين موقعيت فرصتي فراهم ميآورد تا به بازيهايي بپردازيد كه واقعاً بازيهاي تعاملي محسوب ميشوند و دو طرف بازي مجبورند به طور واقعي با هم ارتباط برقرار كنند، بازيهاي قديمي مختلف، منچ، شطرنج، كتابخواني، جوك تعريفكردن و حتي گفتوگوهاي دوستانه معمولي نمونههاي مناسبي در اين زمينه هستند.
احترام به طبيعت
زماني را صرف اين كنيد كه به فرزندتان احترام به طبيعت را بياموزيد. بگذاريد بازوانش را به دور يك درخت حلقه كند و آن را در آغوش بگيرد، گلهاي رز را بو كند، يا شبانگاه به ستارگان خيره شود. به اين كارها نه به عنوان يك فرصت آموزشي بلكه به عنوان روشي بنگريد كه از اين طرح كودك احساس ميكند جزئي از يك كل بسيار عظيم است. بسياري از افراد در جامعه و بسياري از روشهاي تربيت فرزند مايلند كه كودكي پرورش دهند كه سرشار از حس بزرگي، قدرت، استثنايي و فوقالعاده بودن و تنهايي باشد اما حقيقت اين است كه اگر كودكان بدانند مركز عالم امكان نيستند بلكه تنها بخشي از اين دستگاه عظيم محسوب ميشوند، احساس امنيت و آرامش خاطر بيشتري خواهند داشت.
شايد فكر كنيد در اين زمانه پرمشغله، وقتي براي استراحت يا تفريح در كنار اعضاي خانواده باقي نميماند اما با كمي دقت و حوصله درخواهيد يافت كه راههاي بسيار ساده و ملموسي وجود دارد كه از آن طريق ميتوانيد براي لحظاتي، آرامش بيشتري در روزهاي پرمشغله به دست آوريد.
شوخي و تفريحات خودجوش، گفتوگوهاي صميمانه، تغيير و اصلاح شرايط زندگي، بخشي از اين راههاست، زيرا سبب ميشود بچهها احساس بهتري نسبت بهخودشان داشته باشند و شما و همسرتان نيز به عنوان والدين، احساس اطمينان و شايستگي كافي بكنيد؛ ضمن آنكه اين روشها نياز به زمان زياد، پول فراوان يا برنامهريزي گسترده ندارند اما تغيير قابل ملاحظهاي در زندگي شما بهوجود ميآورند و احساس شادي، خوشبختي و رضايت را در زندگي شما تقويت ميكنند. چگونه؟ به نمونههاي زير توجه كنيد.
صبح تعطيل: فرصت بزرگ
از صبح روزهاي تعطيل نهايت استفاده را ببريد. از بچهها بخواهيد براي 15دقيقه همگي به
تخت خواب شما بيايند، آنها را در آغوش بگيريد و ببوسيد و محبتتان را بيدريغ به آنها ابراز كنيد.بهرغم اينكه برنامه هر روزه شما اين است كه صبح از جا بپريد و سريع همه كارها را انجام دهيد تا همه سر موقع به محل كار، مدرسه يا مهدكودك برسند، روز تعطيل سعي كنيد هيچ برنامه زود هنگامي نچينيد؛ به اين ترتيب ميتوانيد لحظاتي را بي دغدغه با هم وقت بگذرانيد و احساس صميميت بيشتري با يكديگر داشته باشيد.
نفس عميق يادت نره!
زماني كه احساس ميكنيد ديگر نميتوانيد بچهها را تحمل كنيد نفس عميقي بكشيد تا آرام شويد. تحقيقات نشان ميدهد كه نفس عميق به عنوان يك مكانيزم آرامش بخش تأثير بسزايي بر افراد دارد. اين كار براي كودكان نيز مؤثر است. مادري كه در خانه اغلب از تكنيك نفس عميق استفاده ميكرد، يك روز متوجه شد كه دخــتر 6سالهاش هم وقتي با برادر كوچكترش درگير ميشود براي بازيافتن آرامش، نفس عميق ميكشد. جالب اينكه وقتي اين مادر از دست بچهها خشمگين ميشد، دخــترش به او يادآوري ميكرد كه «مامان، نفس عميق يادت نره!»
تحسين غيرمستقيم
گاهي بچهها تحسين و تشويق مستقيم را به حساب نميآورند يا از آن خجالت ميكشند، از اينرو بد نيست گهگاه براي تحسين آنها از روش غيرمستقيم استفاده كنيد، به اين ترتيب كه بگذاريد بشنوند كه پيش ديگران از آنها تعريف ميكنيد. يك تمجيد غيرمستقيم ميتواند محرك قويتري براي اعتماد به نفس كودك باشد چون بچه ميفهمد كه تمجيدتان جدي و صادقانه است.
بعد از جشن تولد
برگزاري جشن تولد براي بچهها و تدارك براي مهمانان مدعو به زحمتش ميارزد اما خستگي و گرفتگي پس از جشن تولد براي والدين و كودك نيز پديده رايجي است. بنابراين، بهتر است پس از رفتن آخرين مهمان شما و كودكتان نيز خانه را ترك كنيد.ميتوانيد با هم براي كمي قدم زدن در پارك يا خوردن يك بستني بيرون برويد. در اين فرصت در مورد اتفاقات و نكات جالب جشن تولد با هم صحبت كنيد. پس از اين وقفه كوتاه، كودك آرامتر خواهد بود و حال بهتري خواهد داشت، شما نيز آمادگي بيشتري براي جمع و جور كردن ريخت و پاش مهمانها خواهيد داشت.
تكرار دستور
اين تكنيك ساده به سرعت ارتباطات خانوادگي شما و همكاري در خانواده را بهبود ميبخشد. روش كار اين است كه به سادگي از كودك بخواهيد دستوري را كه به او دادهايد براي شما تكرار كند. به طور مثال بپرسيد: «لطفاً چيزي را كه گفتم تكرار كن.»
والدين اغلب تعجب ميكنند وقتي متوجه ميشوند كه اغلب اوقات بچههاي كوچكتر اصولاً حرف آنها را نفهميدهاند. شما ممكن است گفته باشيد: «تلويزيون ساعت 8
خاموش مي شود» در حالي كه فرزندتان آن را اين طور شنيده: «من تا ساعت8 نميتوانم تلويزيون تماشا كنم.» كاهش ميزان چنين بدفهميهايي، دلخوري و بيحوصلگي را در هر دوطرف كم ميكند.
10 دقيقه در روز مخصوص بچهها
هر روز 10 دقيقه را در زمان معيني به بازي با بچهها اختصاص دهيد و بعد دوباره به امور روزمره خود بپردازيد. براي مثال بعضي خانوادهها به شطرنج، كارت بازي، درست كردن پازلهاي 100قطعهاي، خواندن دو صفحه از كتاب مورد علاقه بچهها يا كارهايي مانند اينها ميپردازند. چنين فعاليتهايي به مرور بهصورت يك سنت خانوادگي در ميآيد و به كودكان و والدين آرامش و پيوند بيشتري ميدهد.
وقت اختصاصي
هفتهاي يك بار، يك ساعت با هر يك از فرزندانتان به تنهايي وقت بگذرانيد، هر كاري كه بچه دوست دارد همراه او انجام دهيد، ممكن است يكي از بچهها دوست داشته باشد دوشنبهها بعدازظهر يك ساعتي با شما بازي رايانهاي بكند يا ديگري چهارشنبه شبها شطرنج را ترجيح بدهد يا از فوتبال در عصرهاي سهشنبه با شما لذت ببرد. وقتي كودكان بدانند هر كدام زمان منحصر به فردي توجه اختصاصي شما را براي مدتي طولاني در اختيار دارند، ميآموزند كه به اوقات ديگران نيز احترام بگذارند و صبر كنند تا نوبت خودشان برسد.
تغيير وضعيت
گاهي براي تغيير وضعيت و خروج از كشمكش بهتر است صحنه را تغيير بدهيد. يك راه اين است كه اعلام كنيد قصد داريد همه را به گردش ببريد، اعضاي خانواده را برداريد و بيرون برويد؛ سري به پارك محله، كتابفروشي، كتابخانه يا كافيشاپ براي خوردن بستني و ... بزنيد حتي اگر اين گردش فقط يك ساعت طول بكشد سرگرمي و تفريحي كه بهوجود ميآيد حواس افراد را از موضوعات جزئي كه در منزل تحريك كننده هستند، پرت ميكند.
ذكري از موهبتهاي روزانه
قبل از خواب يا بعد از شام دقايقي را به صحبت در مورد چيزهاي خوبي كه در زندگيتان هست، اختصاص دهيد. در اين كار زياده روي و بزرگ نمايي نكنيد، براي مثال فقط بگوييد: «ميدانيد بهترين اتفاقي كه امروز برايم افتاد چي بود؟ اينكه ...» و به همين ترتيب از بقيه اعضاي خانواده هم بخواهيد كه چيزها و اتفاقات خوبي كه در طول روز داشتهاند را تعريف كنند.اين كار راه خوبي براي پاياندادن يك روز با نگرشي مثبت است.
غروب جمعه
احتمالاً شما نيز مثل بسياري از خانوادههاي ديگر غمزدگي بعدازظهر روزهاي جمعه را چشيدهايد. براي از بين بردن اين حالت ميتوانيد يكي، دو دوست يا همسايه يا فاميل را همراه بچههايشان دعوت كنيد، قرار بگذاريد كه در اين گردهماييها هر كس خوراكي مختصري همراه خودش بياورد، گپ و گفت بزرگترها و بازي بچهها اوقات خوشي را در بعدازظهر جمعه براي اعضاي خانواده فراهم خواهد كرد و از دلگيري غروب جمعه خواهد كاست.
كيك تولد نصفه
جشن تولدي ساده، نمادين و كمخرج برگزار كنيد! جالب ميشود اگر يك كيك تولد نصفه بپزيد، تعداد شمعهاي تولد را به اضافه نصف از يك شمع در نظر بگيريد، و هديههاي كوچك تهيه كنيد. هر دليلي براي جشن گرفتن، هر چند جشني كوچك باشد روحيه اعضاي خانواده را شاداب ميكند و آنها را از روزمرگي خارج ميكند.
توضيح اضافه ممنوع
يكي از منابع مهم استرس براي والدين اين است كه وقتي ميخواهند بچهها كاري را انجام دهند به توضيحات زياد و تذكرهاي مكرر متوسل ميشوند. تصميم بگيريد كه توضيحاتتان را به يك يا دوجمله محدود كنيد. براي مثال وقتي با بچهها به پارك ميرويد فقط يك بار بگوييد «وقت رفتنه چون هوا داره تاريك ميشه» و به اين جمله عبارت ديگري مثل: «وقت حمامه» يا «وقت شامه» يا هر دليل ديگر اضافه نكنيد.
يك شب در هفته: رسانهها ممنوع
يك شب در هفته اجازه ندهيد كسي در خانه تلويزيون، رايانه، ويدئو، سيدي و ضبط صوت روشن كند. اين موقعيت فرصتي فراهم ميآورد تا به بازيهايي بپردازيد كه واقعاً بازيهاي تعاملي محسوب ميشوند و دو طرف بازي مجبورند به طور واقعي با هم ارتباط برقرار كنند، بازيهاي قديمي مختلف، منچ، شطرنج، كتابخواني، جوك تعريفكردن و حتي گفتوگوهاي دوستانه معمولي نمونههاي مناسبي در اين زمينه هستند.
احترام به طبيعت
زماني را صرف اين كنيد كه به فرزندتان احترام به طبيعت را بياموزيد. بگذاريد بازوانش را به دور يك درخت حلقه كند و آن را در آغوش بگيرد، گلهاي رز را بو كند، يا شبانگاه به ستارگان خيره شود. به اين كارها نه به عنوان يك فرصت آموزشي بلكه به عنوان روشي بنگريد كه از اين طرح كودك احساس ميكند جزئي از يك كل بسيار عظيم است. بسياري از افراد در جامعه و بسياري از روشهاي تربيت فرزند مايلند كه كودكي پرورش دهند كه سرشار از حس بزرگي، قدرت، استثنايي و فوقالعاده بودن و تنهايي باشد اما حقيقت اين است كه اگر كودكان بدانند مركز عالم امكان نيستند بلكه تنها بخشي از اين دستگاه عظيم محسوب ميشوند، احساس امنيت و آرامش خاطر بيشتري خواهند داشت.