[You must be registered and logged in to see this image.]
قلبي كه در دوران جنيني تشكيل مي‌شود، هر 4سال يك‌بار كل قلب را بازسازي مي‌كند اما مشكل وقتي آغاز مي‌شود كه عارضه قلبي اتفاق بيفتد؛ چرا كه در اين حالت حجم ضايعه آنقدر گسترده است كه سلول‌هاي جديد قابليت جبران آن را ندارند.
به همين دليل هم نارسايي قلبي پس از آنفاركتوس چالشي مهم در اين ارگان حياتي بدن محسوب مي‌شود. البته جديدترين تحقيقات نشان مي‌دهند كه تزريق سلول‌هاي بنيادي مشتق از مغز استخوان در بازسازي و بهبود پايدار عملكرد قلب نقش مهمي دارند. اين سلول‌ها براي داشتن اثرات مفيد مستقيما به محل آسيب تزريق مي‌شوند و اثرات درماني خود را از طريق القاي رشد بافت سنگفرشي داخل عروق كه ترميم را تسريع مي‌كند نشان مي‌دهند. اين روش درماني مطمئنا يكي از مباحث نوين علوم زيستي است كه انتظار مي‌رود طي سال‌هاي آينده انقلاب عظيمي در عرصه پزشكي به وجود آورد. متخصصان بيمارستان فوق‌تخصصي آستان قدس رضوي مشهد، با همكاري پژوهشكده رويان و با بهره‌گيري از طرح GCSF موفق شدند تا به كمك همين روش، اميدي جديد در درمان بيماران دچار نارسايي قلبي ايجاد كنند.
تغييرات بافت قلب فقط محدود به عضله قلب نمي‌شود؛ اين تغييرات را در دريچه ميترال هم مي‌بينيم كه نارسايي قلب را تشديد مي‌كند. در واقع به طور معمول به دنبال هر سكته قلبي، تغييرات بافتي هم در قلب ايجاد مي‌شود كه در نهايت به نارسايي قلب بيمار مي‌انجامد. در اين ميان و از آنجايي كه نارسايي قلب به‌دنبال سكته قلبي و عوارض داروهاي پيوند قلب زياد است، محققان همواره درصدد بوده‌اند تا از راهي با خطر كمتر استفاده كنند. نخستين همايش سلول‌هاي بنيادي و بيماري‌هاي قلبي هم با توجه به اهميت اين موضوع و به منظور تبادل آخرين يافته‌هاي علمي در زمينه سلول‌هاي بنيادي با كاربرد در درمان بيماري‌هاي قلبي با همت بيمارستان رضوي، پژوهشكده رويان، جهاد دانشگاهي مشهد، سازمان نظام پزشكي مشهد و دانشگاه علوم پزشكي مشهد در آخرين روزهاي اسفند سال گذشته برگزار شد.
سلول‌هاي بنيادي قلب تازه مي‌سازند
سلول بنيادي سلولي است كه تقسيم نامحدود داشته باشد و به انواع ديگر سلول‌ها تبديل شود. امروزه استفاده از سلول‌هاي بنيادي در طب پيوند اعضا (پيوند قلب) و همچنين درمان بيماري‌هاي لاعلاج از جمله درمان‌هاي نوين علمي در سطح دنيا محسوب مي‌شود.
در پروژه‌اي كه در آن قرار بود سلول‌هاي بنيادي براي درمان مبتلايان به نارسايي قلبي به كار روند، از ابتداي كار 4 بيمارستان شركت كردند كه البته تنها بيمارستان رضوي توانسته است مراحل مختلف آن را با موفقيت سپري كند. به گفته دكتر حميد گورابي، رئيس پژوهشگاه رويان، متخصصان بيمارستان رضوي به عنوان اولين مركز در سطح ايران، موفق شدند اين پروژه را با نتايج عالي به اتمام برسانند كه اين امر علاوه بر موفقيت چشمگير در درمان بيماران مبتلا به سكته حاد قلبي، به عنوان پايه‌اي براي مقايسه و بررسي ساير شهرهاي ايران و همچنين سنگ بنايي براي انجام مرحله دوم اين پژوهش ملي محسوب مي‌شود.
وي از آغاز مرحله دوم طرح درمان با «GCSF» (استفاده از سلول‌هاي بنيادي بالغ موجود در مغز استخوان براي درمان سكته حاد قلبي) توسط متخصصان بيمارستان رضوي خبر داد و يادآور شد: با استفاده از اين طرح نوين درماني مي‌توان ميزان قابل توجهي از مرگ و ميرهاي زودرس را كاهش داد و نسبت به درمان بيماري‌هاي لاعلاج اقدام كرد.
دكتر گورابي همچنين تاكيد كرد: تلاش مي‌كنيم در يك عزم ملي، شاهد پيشرفت‌هاي علمي كشورمان ايران باشيم. براي ايجاد اين عزم ملي دو راه وجود دارد، يكي رقابت‌هاي سالم علمي و ديگري همكاري‌هاي علمي. و ما با حضور در هر دو عرصه يعني همكاري و رقابت توانسته‌ايم اين عزم ملي را ايجاد كنيم و به اين ترتيب با پيوند علوم پايه و علوم باليني توانسته‌ايم فضاي كوچك پژوهشكده رويان را به وسعت ايران و حتي وراي كشور گسترش دهيم.
استفاده از‌سلولهاي بنيادي‌در‌پيوند قلب و درمان بيماري‌هاي لاعلاج از جمله درمان‌هاي نوين علمي در‌سطح دنيا محسوب مي‌شودرئيس گروه جراحي قلب دانشگاه علوم پزشكي نيز با اشاره به اين‌كه يكي از شايع‌ترين علل مرگ و مير در جوامع امروزي بيماري‌هاي ايسكميك قلب است، گفت: اين بيماري علاوه بر علايم ناتوان‌كننده مي‌تواند سبب ايجاد آنفاركتوس حاد ميوكارد و نكروز ميوكارد شود كه به نارسايي احتقاني قلب منجر مي‌شود، اما با استفاده از روش توليد سلول‌هاي قلبي از طريق پيوند سلول‌هاي بنيادي كه يك رويكرد درماني بالقوه است، مي‌توان بهبود عملكرد قلب را ايجاد كرد.
دكتر ناصري با اشاره به اين‌كه مطالعات حيواني و انساني نشان داده‌اند كه پيوند سلول‌هاي بنيادي به منطقه آنفاركتوس يافته موجب بهبود عملكرد انقباضي قلب مي‌شود، افزود: اين طرح در ادامه طرح اول با همكاري بخش پژوهشي بيمارستان فوق تخصصي رضوي، مركز رويان و جهاد دانشگاهي، مرحله مطالعاتي خود را به پايان رسانده است و بزودي در بيمارستان رضوي اجرا خواهد شد.
البته بيمارستان رضوي با همكاري پژوهشكده رويان، علاوه بر اين طرح، طرح‌هاي مختلف ديگري همچون بررسي اثر تزريق سلول‌هاي بنيادي و تك‌هسته‌اي مشتق از مغز استخوان در بيماران دچار سكته اخير قلبي، استخراج و استفاده از سلول‌هاي بنيادي عضله، پوست و غضروف و همچنين بررسي ارتباط اندكس توده بدني با تراكم پستان در ماموگرافي را هم در دست اجرا دارد.
عمل قلب باز از طب پزشكي حذف مي‌شود
تكثير سلول‌هاي بنيادي از مباحث نوين علوم زيستي است كه انتظار مي‌رود طي سال‌هاي آينده انقلاب عظيمي در عرصه پزشكي به وجود آورد. مدير بخش جراحي قلب بيمارستان فوق تخصصي رضوي درباره درمان با «GCSF» در بيماران مبتلا به سكته حاد قلبي گفت: طرح ياد شده در 3 مرحله هدايت سلول‌هاي بنيادي از مغز استخوان به قلب، تزريق داخل عروق و تزريق مستقيم به سلول‌هاي قلب تشكيل شده است.
دكتر شبستري افزود: مرحله اول «GCSF» نوعي تحريك سلول‌هاي مغز استخوان (از مغز استخوان) به ميوكارد است و در مرحله دوم سلول‌ها مستقيما به داخل قلب تزريق مي‌شود. در مرحله اول اين طرح 15 بيمار از ميان 110 بيمار انتخاب شده و طي 18 ماه در سه مرحله 3، 6 و 12 ماهه تحت كنترل و درمان با اين روش درماني قرار گرفته‌اند كه هم‌اكنون نتايج آن رضايت‌بخش است و همزمان با برگزاري اين همايش مرحله دوم و سوم طرح شروع شده است.
وي ادامه داد: در حال حاضر در اجراي طرح «GCSF» هر 3 مرحله در حال اجراست و در آينده مشخص خواهد شد كدام‌يك از اين 3 روش مناسب‌تر است. به اعتقاد اين متخصص، با دستيابي به اين فناوري نوين علمي پيش‌بيني مي‌شود بتوان نياز به عمل قلب باز را از طب پزشكي حذف كرد. در اين ميان اگرچه در حال حاضر استفاده از اين روش در درمان پزشكي هزينه‌بر است، اما مطمئنا زماني‌كه اين روش درماني به صورت روتين انجام شود، خود به خود مقداري از هزينه‌ها كاهش خواهد يافت. دكتر مهديخاني نيز در خصوص طرح درمان با «GCSF» در بيماران مبتلا به سكته حاد قلبي گفت: با توجه به آن‌كه بهبود عملكرد انقباضي ميوكارد شاخص موفقيت درمان خون‌رساني مجدد ميوكارد است، استفاده از اين طرح به ميزان زيادي مرگ و مير زودرس را كاهش مي‌دهد و پيش‌آگهي را در بيماران دچار آنفاركتوس حاد ميوكارد بهبود مي‌بخشد.
وي ادامه داد: گرچه نارسايي قلبي پس از آنفاركتوس همواره يك چالش مهم محسوب مي‌شود، اما مطالعات تجربي و باليني انجام شده در مركز پژوهشي بيمارستان فوق‌تخصصي رضوي پيشنهاد مي‌كند، انفوزيون داخل وريدي يا تزريق داخل ميوكارد سلول‌هاي بنيادي مشتق از مغز استخوان يا مشتق از گردش خون ممكن است در بازسازي و بهبود پايدار عملكرد قلب موثر باشند، ضمن آن كه عارضه جانبي در پي نداشته باشند.
قلبي كه در دوران جنيني تشكيل مي‌شود، هر 4سال يك‌بار كل قلب را بازسازي مي‌كند اما مشكل وقتي آغاز مي‌شود كه عارضه قلبي اتفاق بيفتد؛ چرا كه در اين حالت حجم ضايعه آنقدر گسترده است كه سلول‌هاي جديد قابليت جبران آن را ندارند.
به همين دليل هم نارسايي قلبي پس از آنفاركتوس چالشي مهم در اين ارگان حياتي بدن محسوب مي‌شود. البته جديدترين تحقيقات نشان مي‌دهند كه تزريق سلول‌هاي بنيادي مشتق از مغز استخوان در بازسازي و بهبود پايدار عملكرد قلب نقش مهمي دارند. اين سلول‌ها براي داشتن اثرات مفيد مستقيما به محل آسيب تزريق مي‌شوند و اثرات درماني خود را از طريق القاي رشد بافت سنگفرشي داخل عروق كه ترميم را تسريع مي‌كند نشان مي‌دهند. اين روش درماني مطمئنا يكي از مباحث نوين علوم زيستي است كه انتظار مي‌رود طي سال‌هاي آينده انقلاب عظيمي در عرصه پزشكي به وجود آورد. متخصصان بيمارستان فوق‌تخصصي آستان قدس رضوي مشهد، با همكاري پژوهشكده رويان و با بهره‌گيري از طرح GCSF موفق شدند تا به كمك همين روش، اميدي جديد در درمان بيماران دچار نارسايي قلبي ايجاد كنند.
تغييرات بافت قلب فقط محدود به عضله قلب نمي‌شود؛ اين تغييرات را در دريچه ميترال هم مي‌بينيم كه نارسايي قلب را تشديد مي‌كند. در واقع به طور معمول به دنبال هر سكته قلبي، تغييرات بافتي هم در قلب ايجاد مي‌شود كه در نهايت به نارسايي قلب بيمار مي‌انجامد. در اين ميان و از آنجايي كه نارسايي قلب به‌دنبال سكته قلبي و عوارض داروهاي پيوند قلب زياد است، محققان همواره درصدد بوده‌اند تا از راهي با خطر كمتر استفاده كنند. نخستين همايش سلول‌هاي بنيادي و بيماري‌هاي قلبي هم با توجه به اهميت اين موضوع و به منظور تبادل آخرين يافته‌هاي علمي در زمينه سلول‌هاي بنيادي با كاربرد در درمان بيماري‌هاي قلبي با همت بيمارستان رضوي، پژوهشكده رويان، جهاد دانشگاهي مشهد، سازمان نظام پزشكي مشهد و دانشگاه علوم پزشكي مشهد در آخرين روزهاي اسفند سال گذشته برگزار شد.
سلول‌هاي بنيادي قلب تازه مي‌سازند
سلول بنيادي سلولي است كه تقسيم نامحدود داشته باشد و به انواع ديگر سلول‌ها تبديل شود. امروزه استفاده از سلول‌هاي بنيادي در طب پيوند اعضا (پيوند قلب) و همچنين درمان بيماري‌هاي لاعلاج از جمله درمان‌هاي نوين علمي در سطح دنيا محسوب مي‌شود.
در پروژه‌اي كه در آن قرار بود سلول‌هاي بنيادي براي درمان مبتلايان به نارسايي قلبي به كار روند، از ابتداي كار 4 بيمارستان شركت كردند كه البته تنها بيمارستان رضوي توانسته است مراحل مختلف آن را با موفقيت سپري كند. به گفته دكتر حميد گورابي، رئيس پژوهشگاه رويان، متخصصان بيمارستان رضوي به عنوان اولين مركز در سطح ايران، موفق شدند اين پروژه را با نتايج عالي به اتمام برسانند كه اين امر علاوه بر موفقيت چشمگير در درمان بيماران مبتلا به سكته حاد قلبي، به عنوان پايه‌اي براي مقايسه و بررسي ساير شهرهاي ايران و همچنين سنگ بنايي براي انجام مرحله دوم اين پژوهش ملي محسوب مي‌شود.
وي از آغاز مرحله دوم طرح درمان با «GCSF» (استفاده از سلول‌هاي بنيادي بالغ موجود در مغز استخوان براي درمان سكته حاد قلبي) توسط متخصصان بيمارستان رضوي خبر داد و يادآور شد: با استفاده از اين طرح نوين درماني مي‌توان ميزان قابل توجهي از مرگ و ميرهاي زودرس را كاهش داد و نسبت به درمان بيماري‌هاي لاعلاج اقدام كرد.
دكتر گورابي همچنين تاكيد كرد: تلاش مي‌كنيم در يك عزم ملي، شاهد پيشرفت‌هاي علمي كشورمان ايران باشيم. براي ايجاد اين عزم ملي دو راه وجود دارد، يكي رقابت‌هاي سالم علمي و ديگري همكاري‌هاي علمي. و ما با حضور در هر دو عرصه يعني همكاري و رقابت توانسته‌ايم اين عزم ملي را ايجاد كنيم و به اين ترتيب با پيوند علوم پايه و علوم باليني توانسته‌ايم فضاي كوچك پژوهشكده رويان را به وسعت ايران و حتي وراي كشور گسترش دهيم.
استفاده از‌سلولهاي بنيادي‌در‌پيوند قلب و درمان بيماري‌هاي لاعلاج از جمله درمان‌هاي نوين علمي در‌سطح دنيا محسوب مي‌شودرئيس گروه جراحي قلب دانشگاه علوم پزشكي نيز با اشاره به اين‌كه يكي از شايع‌ترين علل مرگ و مير در جوامع امروزي بيماري‌هاي ايسكميك قلب است، گفت: اين بيماري علاوه بر علايم ناتوان‌كننده مي‌تواند سبب ايجاد آنفاركتوس حاد ميوكارد و نكروز ميوكارد شود كه به نارسايي احتقاني قلب منجر مي‌شود، اما با استفاده از روش توليد سلول‌هاي قلبي از طريق پيوند سلول‌هاي بنيادي كه يك رويكرد درماني بالقوه است، مي‌توان بهبود عملكرد قلب را ايجاد كرد.
دكتر ناصري با اشاره به اين‌كه مطالعات حيواني و انساني نشان داده‌اند كه پيوند سلول‌هاي بنيادي به منطقه آنفاركتوس يافته موجب بهبود عملكرد انقباضي قلب مي‌شود، افزود: اين طرح در ادامه طرح اول با همكاري بخش پژوهشي بيمارستان فوق تخصصي رضوي، مركز رويان و جهاد دانشگاهي، مرحله مطالعاتي خود را به پايان رسانده است و بزودي در بيمارستان رضوي اجرا خواهد شد.
البته بيمارستان رضوي با همكاري پژوهشكده رويان، علاوه بر اين طرح، طرح‌هاي مختلف ديگري همچون بررسي اثر تزريق سلول‌هاي بنيادي و تك‌هسته‌اي مشتق از مغز استخوان در بيماران دچار سكته اخير قلبي، استخراج و استفاده از سلول‌هاي بنيادي عضله، پوست و غضروف و همچنين بررسي ارتباط اندكس توده بدني با تراكم پستان در ماموگرافي را هم در دست اجرا دارد.
عمل قلب باز از طب پزشكي حذف مي‌شود
تكثير سلول‌هاي بنيادي از مباحث نوين علوم زيستي است كه انتظار مي‌رود طي سال‌هاي آينده انقلاب عظيمي در عرصه پزشكي به وجود آورد. مدير بخش جراحي قلب بيمارستان فوق تخصصي رضوي درباره درمان با «GCSF» در بيماران مبتلا به سكته حاد قلبي گفت: طرح ياد شده در 3 مرحله هدايت سلول‌هاي بنيادي از مغز استخوان به قلب، تزريق داخل عروق و تزريق مستقيم به سلول‌هاي قلب تشكيل شده است.
دكتر شبستري افزود: مرحله اول «GCSF» نوعي تحريك سلول‌هاي مغز استخوان (از مغز استخوان) به ميوكارد است و در مرحله دوم سلول‌ها مستقيما به داخل قلب تزريق مي‌شود. در مرحله اول اين طرح 15 بيمار از ميان 110 بيمار انتخاب شده و طي 18 ماه در سه مرحله 3، 6 و 12 ماهه تحت كنترل و درمان با اين روش درماني قرار گرفته‌اند كه هم‌اكنون نتايج آن رضايت‌بخش است و همزمان با برگزاري اين همايش مرحله دوم و سوم طرح شروع شده است.
وي ادامه داد: در حال حاضر در اجراي طرح «GCSF» هر 3 مرحله در حال اجراست و در آينده مشخص خواهد شد كدام‌يك از اين 3 روش مناسب‌تر است. به اعتقاد اين متخصص، با دستيابي به اين فناوري نوين علمي پيش‌بيني مي‌شود بتوان نياز به عمل قلب باز را از طب پزشكي حذف كرد. در اين ميان اگرچه در حال حاضر استفاده از اين روش در درمان پزشكي هزينه‌بر است، اما مطمئنا زماني‌كه اين روش درماني به صورت روتين انجام شود، خود به خود مقداري از هزينه‌ها كاهش خواهد يافت. دكتر مهديخاني نيز در خصوص طرح درمان با «GCSF» در بيماران مبتلا به سكته حاد قلبي گفت: با توجه به آن‌كه بهبود عملكرد انقباضي ميوكارد شاخص موفقيت درمان خون‌رساني مجدد ميوكارد است، استفاده از اين طرح به ميزان زيادي مرگ و مير زودرس را كاهش مي‌دهد و پيش‌آگهي را در بيماران دچار آنفاركتوس حاد ميوكارد بهبود مي‌بخشد.
وي ادامه داد: گرچه نارسايي قلبي پس از آنفاركتوس همواره يك چالش مهم محسوب مي‌شود، اما مطالعات تجربي و باليني انجام شده در مركز پژوهشي بيمارستان فوق‌تخصصي رضوي پيشنهاد مي‌كند، انفوزيون داخل وريدي يا تزريق داخل ميوكارد سلول‌هاي بنيادي مشتق از مغز استخوان يا مشتق از گردش خون ممكن است در بازسازي و بهبود پايدار عملكرد قلب موثر باشند، ضمن آن كه عارضه جانبي در پي نداشته باشند.