کاهش آلودگی نوری
کاهش آلودگی نوری به معنای کاستن از میزان نور خیره کننده و روشنایی بیش از حد آسمان شب، کاهش فرار شعاعهای نوری به سوی آسمان و کاهش تداخل نوری منابع نوری مختلف می باشد.
بنابراین برای کاستن از میزان آلودگی نوری لازم است ابتدا نوع مشکل شناخته شود. در این راستا می توان با بکار گیری روشهای زیر از شدت آلودگی نوری کاست:
· استفاده از لامپهایی با قدرت روشنایی متناسب با هدف مورد نظر و نه بیشتر
· خاموش کردن چراغ ها در مواقع غیرضروری (برای این کار می توانید در ساختمان محل سکونت و یا کارتان از دستگاه های زمان سنج نیز استفاده کنید)
· بهینه سازی چراغ ها به گونه ای که شعاع های نوریشان دقیقا به سمت هدف مورد نظر هدایت شود
· استفاده از نوع نور متناسب با هدف مورد نظر تا ایجاد مشکلات حاد آلودگی نوری توسط امواج نوری ساطع شونده از آنها به پایین ترین حد خود برسد.
· ارزیابی طرح های موجود روشن سازی محیط و طراحی مجدد آنها در صورت لزوم.
بهینه سازی چراغ ها (Improving lighting fixtures) :
استفاده از چراغ های full cutoff در حد امکان، از سوی بیشتر دست اندرکاران کاهش آلودگی نوری توصیه می شود و مورد حمایت قرار می گیرد. همچنین لازم است لامپها به منظور افزایش کارایی، از نظر قدرت روشنایی طبقه بندی شوند و از لامپهایی با قدرت روشنایی متناسب در چراغها استفاده شود.
یک چراغ full cutoff وقتی به درستی نصب شود، احتمال گریز شعاع های نور را به سطح بالای لامپ کاهش می دهد. گاهی اوقات ممکن است به منظور روشن کردن هدف خاصی نور چراغها به سمت بالا هدایت شود، اما در بیشتر مواقع این اتفاق ناخواسته رخ می دهد. در برخی کشورها دولت ها و سازمان های مرتبط به این موضوع رسیدگی کرده اند و چراغهای full cutoff را در سطح شهرها نصب کرده اند.
استفاده از این چراغها به کاهش روشنایی آسمان کمک می کند. چراغهای full cutoff با جلوگیری از گریز شعاعهای نوری به اطراف مانع از تابش مستقیم نور این چراغها به چشم می شوند. بنابراین نه تنها تاثیرات نور خیره کننده محیط با طراحی ویژه ای که این نوع چراغها دارند کاهش پیدا می کند، بلکه این نوع طراحی بر کارایی این گونه لامپها می افزاید.
بکارگیری چراغهای full cutoff، استفاده از لامپ های باقدرت روشنایی کمتر را ممکن می کند. همچنین گاهی به علت کنترل هوشمندانه مسیر نور نتایج بهتری نیز کسب شده است. در هر حال باید دانست بخشی از درخشش آسمان در اثر بازتاب نور از سطح زمین است. اما می توان این بازتاب را با عدم استفاده از لامپ هایی با قدرت روشنایی بالا و تنظیم فاصله مناسب بین چراغها کاهش داد.
یک انتقاد عمومی به چراغ های full cutoff، این است که این چراغ ها از نظر زیبا شناختی چندان خوش منظر نیستند. نتایج بررسی بازار خرید و فروش این گونه لامپها انیز سندی بر این ادعاست. از سوی دیگر این گونه چراغها حتما باید توسط کارشناس مربوطه نصب شود.
انتقاد دیگر از این چراغ ها بویژه در آمریکا این است که طبق نیاز سنجی صورت گرفته توسط انجمن مهندسان روشنایی ابلات متحده با توجه به میزان روشنایی(Light level)، یکنواختی روشنایی (uniformity) و درخشانی (glare) استاندارد، لازم است چراغهای full cutoff نسبت به سایر چراغها در فواصل کمتری از یکدیگر قرار گیرند که این مساله نه تنها هزینه های اولیه، نگهداری، راه اندازی و نیز مصرف انرژی را افزایش خواهد داد، بلکه آلودگی انرژی و احتمالا آلودگی نوری بیشتری را در پی خواهد داشت.
انتخاب منبع نوری مناسب
در حال حاضر نمونه های متنوعی از منابع نوری وجود دارد که بر اساس بازدهی و کارکردشان به دسته هایی تقسیم بندی شده اند. البته اغلب دیده شده که بعلت ناآگاهی و یا فقدان منابع نوری پیشرفته گزینش درستی در رابطه با منبع نوری مناسب صورت نمی گیرد که این خود از عوامل اساسی ایجاد آلودگی نوری است. اما خوشبختانه در اغلب موارد می توان با ارزیابی دوباره و تغییر منابع نوری استفاده شده، اثرات آلودگی نوری را کاهش داد. بعضی از نمونه های منابع نوری به ترتیب بهره وری انرژی عبارتند از:
بیشتر منجمان استفاده از نورهای سدیم کم فشار را ترجیح می دهند، زیرا اینگونه نور ها (که تنها دارای یک طول موج هستند) در مقایسه با سایر منابع نوری آسان تر فیلتر می شوند. هزینه پایین بکارگیری این گونه لامپها از مزیت های دیگر آنها است. برای مثال در سال 1980 در شهر سنت جونز در ایالت کالیفرنیا، همه لامپهای خیابان ها را با لامپهای سدیم کم فشار جایگزین کردند که فیلتر کردن نورشان برای رصدخانه لیک که در آن نزدیکی واقع است آسانتر می باشد. برنامه های مشابهی نیز در آریزونا و هاوایی، هم اکنون در حال اجرا هستند.
اشکالات و زیانهای این نوع منبع نوری آن است که چراغ هایشان معمولاً باید بزرگتر از چراغ های انواع مشابه باشند، به دلیل ساطع کردن تنها یک طول موج مشخص رنگ اجسام در زیر نور آنها بدرستی قابل تشخیص نیست و مشکل دیگر اینکه بخاطر رنگ زردشان باعث خطا در مشاهده چراغ زرد راهنمایی می شوند. اندازه و شکل ویژه ی بخش ساطع کننده نور لامپ، که لوله ای قوسی است، دشواری کنترل نشر نور از نورافکن های سدیم کم فشار را به دنبال دارد و در مقایسه با منابع نوری دیگر (بجز لامپ های فلورسنت) به انتشار حجم بیشتری از آلودگی نوری از از این نورافکن ها منجر می شود. این امر سبب شده که بسیاری از دست اندرکاران، روشنایی های سدیم پرفشاری که قابل کنترل باشند را برای تامین روشنایی خیابان هایشان جایگزین کنند.
طراحی دوباره طرح های روشنایی نا کارآمد
در بعضی موارد ارزیابی طرح های موجود مشخص کرده که ارائه طرح های روشنایی کارآمدتر ممکن است. برای مثال می توان با خاموش کردن چراغ های غیرضروری در فضاهای باز و روشن کردن استادیوم ها تنها در مواقع استفاده، آلودگی نوری را کاهش داد. در راستای دستیابی به این هدف زمان سنج ها از ارزش ویژه ای برخوردارند.
در گزارش ماموریتی که از سوی دفتر قائم مقامی نخست وزیری در بریتانیا داده شده بود، یک نمونه از ارزیابی طرح های روشن سازی محیط دیده می شود. در این گزارش طرح روشن سازی در حومه شهرها با تاکید خاص بر حفظ محیط زیست ارائه شده است.
به تازگی نیز دریکی از شهر های کانادا به نام کالگری، به منظور صرفه جویی در هزینه ها و حفظ محیط زیست، بیشتر چراغهای خیابانهای شهر با انواعی که از نظر مصرف انرژی در مقایسه با نمونه های مشابه کارآمدتر هستند، جایگزین شده است و انتظار می رود که با صرفه جویی که در مصرف انرژی در پی دارند، هزینه نصب این چراغها در طول 6 یا 7 سال باز گردد.
ترجمه: IRDA
منبع: WIKIPEDIA
کاهش آلودگی نوری به معنای کاستن از میزان نور خیره کننده و روشنایی بیش از حد آسمان شب، کاهش فرار شعاعهای نوری به سوی آسمان و کاهش تداخل نوری منابع نوری مختلف می باشد.
بنابراین برای کاستن از میزان آلودگی نوری لازم است ابتدا نوع مشکل شناخته شود. در این راستا می توان با بکار گیری روشهای زیر از شدت آلودگی نوری کاست:
· استفاده از لامپهایی با قدرت روشنایی متناسب با هدف مورد نظر و نه بیشتر
· خاموش کردن چراغ ها در مواقع غیرضروری (برای این کار می توانید در ساختمان محل سکونت و یا کارتان از دستگاه های زمان سنج نیز استفاده کنید)
· بهینه سازی چراغ ها به گونه ای که شعاع های نوریشان دقیقا به سمت هدف مورد نظر هدایت شود
· استفاده از نوع نور متناسب با هدف مورد نظر تا ایجاد مشکلات حاد آلودگی نوری توسط امواج نوری ساطع شونده از آنها به پایین ترین حد خود برسد.
· ارزیابی طرح های موجود روشن سازی محیط و طراحی مجدد آنها در صورت لزوم.
بهینه سازی چراغ ها (Improving lighting fixtures) :
| ||
|
استفاده از چراغ های full cutoff در حد امکان، از سوی بیشتر دست اندرکاران کاهش آلودگی نوری توصیه می شود و مورد حمایت قرار می گیرد. همچنین لازم است لامپها به منظور افزایش کارایی، از نظر قدرت روشنایی طبقه بندی شوند و از لامپهایی با قدرت روشنایی متناسب در چراغها استفاده شود.
یک چراغ full cutoff وقتی به درستی نصب شود، احتمال گریز شعاع های نور را به سطح بالای لامپ کاهش می دهد. گاهی اوقات ممکن است به منظور روشن کردن هدف خاصی نور چراغها به سمت بالا هدایت شود، اما در بیشتر مواقع این اتفاق ناخواسته رخ می دهد. در برخی کشورها دولت ها و سازمان های مرتبط به این موضوع رسیدگی کرده اند و چراغهای full cutoff را در سطح شهرها نصب کرده اند.
استفاده از این چراغها به کاهش روشنایی آسمان کمک می کند. چراغهای full cutoff با جلوگیری از گریز شعاعهای نوری به اطراف مانع از تابش مستقیم نور این چراغها به چشم می شوند. بنابراین نه تنها تاثیرات نور خیره کننده محیط با طراحی ویژه ای که این نوع چراغها دارند کاهش پیدا می کند، بلکه این نوع طراحی بر کارایی این گونه لامپها می افزاید.
بکارگیری چراغهای full cutoff، استفاده از لامپ های باقدرت روشنایی کمتر را ممکن می کند. همچنین گاهی به علت کنترل هوشمندانه مسیر نور نتایج بهتری نیز کسب شده است. در هر حال باید دانست بخشی از درخشش آسمان در اثر بازتاب نور از سطح زمین است. اما می توان این بازتاب را با عدم استفاده از لامپ هایی با قدرت روشنایی بالا و تنظیم فاصله مناسب بین چراغها کاهش داد.
یک انتقاد عمومی به چراغ های full cutoff، این است که این چراغ ها از نظر زیبا شناختی چندان خوش منظر نیستند. نتایج بررسی بازار خرید و فروش این گونه لامپها انیز سندی بر این ادعاست. از سوی دیگر این گونه چراغها حتما باید توسط کارشناس مربوطه نصب شود.
انتقاد دیگر از این چراغ ها بویژه در آمریکا این است که طبق نیاز سنجی صورت گرفته توسط انجمن مهندسان روشنایی ابلات متحده با توجه به میزان روشنایی(Light level)، یکنواختی روشنایی (uniformity) و درخشانی (glare) استاندارد، لازم است چراغهای full cutoff نسبت به سایر چراغها در فواصل کمتری از یکدیگر قرار گیرند که این مساله نه تنها هزینه های اولیه، نگهداری، راه اندازی و نیز مصرف انرژی را افزایش خواهد داد، بلکه آلودگی انرژی و احتمالا آلودگی نوری بیشتری را در پی خواهد داشت.
انتخاب منبع نوری مناسب
در حال حاضر نمونه های متنوعی از منابع نوری وجود دارد که بر اساس بازدهی و کارکردشان به دسته هایی تقسیم بندی شده اند. البته اغلب دیده شده که بعلت ناآگاهی و یا فقدان منابع نوری پیشرفته گزینش درستی در رابطه با منبع نوری مناسب صورت نمی گیرد که این خود از عوامل اساسی ایجاد آلودگی نوری است. اما خوشبختانه در اغلب موارد می توان با ارزیابی دوباره و تغییر منابع نوری استفاده شده، اثرات آلودگی نوری را کاهش داد. بعضی از نمونه های منابع نوری به ترتیب بهره وری انرژی عبارتند از:
بهره نوری (لومن بر وات) | رنگ | نمونه های منابع نوری |
200 – 80 | زرد | سدیم کم فشار |
130 – 90 | صورتی مایل به زرد | سدیم پر فشار |
120 – 60 | سفید مایل به آبی / سفید | متال هلاید |
48 – 13 | سفید مایل به سبز- آبی | بخار جیوه |
25 - 8 | زرد / سفید | نئون |
بیشتر منجمان استفاده از نورهای سدیم کم فشار را ترجیح می دهند، زیرا اینگونه نور ها (که تنها دارای یک طول موج هستند) در مقایسه با سایر منابع نوری آسان تر فیلتر می شوند. هزینه پایین بکارگیری این گونه لامپها از مزیت های دیگر آنها است. برای مثال در سال 1980 در شهر سنت جونز در ایالت کالیفرنیا، همه لامپهای خیابان ها را با لامپهای سدیم کم فشار جایگزین کردند که فیلتر کردن نورشان برای رصدخانه لیک که در آن نزدیکی واقع است آسانتر می باشد. برنامه های مشابهی نیز در آریزونا و هاوایی، هم اکنون در حال اجرا هستند.
اشکالات و زیانهای این نوع منبع نوری آن است که چراغ هایشان معمولاً باید بزرگتر از چراغ های انواع مشابه باشند، به دلیل ساطع کردن تنها یک طول موج مشخص رنگ اجسام در زیر نور آنها بدرستی قابل تشخیص نیست و مشکل دیگر اینکه بخاطر رنگ زردشان باعث خطا در مشاهده چراغ زرد راهنمایی می شوند. اندازه و شکل ویژه ی بخش ساطع کننده نور لامپ، که لوله ای قوسی است، دشواری کنترل نشر نور از نورافکن های سدیم کم فشار را به دنبال دارد و در مقایسه با منابع نوری دیگر (بجز لامپ های فلورسنت) به انتشار حجم بیشتری از آلودگی نوری از از این نورافکن ها منجر می شود. این امر سبب شده که بسیاری از دست اندرکاران، روشنایی های سدیم پرفشاری که قابل کنترل باشند را برای تامین روشنایی خیابان هایشان جایگزین کنند.
طراحی دوباره طرح های روشنایی نا کارآمد
در بعضی موارد ارزیابی طرح های موجود مشخص کرده که ارائه طرح های روشنایی کارآمدتر ممکن است. برای مثال می توان با خاموش کردن چراغ های غیرضروری در فضاهای باز و روشن کردن استادیوم ها تنها در مواقع استفاده، آلودگی نوری را کاهش داد. در راستای دستیابی به این هدف زمان سنج ها از ارزش ویژه ای برخوردارند.
در گزارش ماموریتی که از سوی دفتر قائم مقامی نخست وزیری در بریتانیا داده شده بود، یک نمونه از ارزیابی طرح های روشن سازی محیط دیده می شود. در این گزارش طرح روشن سازی در حومه شهرها با تاکید خاص بر حفظ محیط زیست ارائه شده است.
به تازگی نیز دریکی از شهر های کانادا به نام کالگری، به منظور صرفه جویی در هزینه ها و حفظ محیط زیست، بیشتر چراغهای خیابانهای شهر با انواعی که از نظر مصرف انرژی در مقایسه با نمونه های مشابه کارآمدتر هستند، جایگزین شده است و انتظار می رود که با صرفه جویی که در مصرف انرژی در پی دارند، هزینه نصب این چراغها در طول 6 یا 7 سال باز گردد.
ترجمه: IRDA
منبع: WIKIPEDIA