[You must be registered and logged in to see this image.]
همه ما دوران ابتدايي خود را به ياد مي‌آوريم. زماني كه با صرف كمترين وقت و انرژي بهترين نمره‌ها را به دست مي‌آورديم.
شايد علت اين موضوع سادگي محتواي درس و تمرين زياد ما بود. ولي با بالا رفتن پايه تحصيلي ديگر چنين شرايطي موجود نيست و هر چه تلاش مي‌كنيم چندان نتيجه مطلوب به دست نمي‌آيد. شايد دليل اين موضوع مشكل‌تر شدن درس‌ها باشد و يا تمرين كم ما. ولي از اين دليل‌ها كه بگذريم، عواملي پنهان ولي مؤثر در موفقيت تحصيلي وجود دارد كه نبايد از آنها غافل شد. مثال زير مي‌تواند تا حدودي موضوع را روشن‌تر كند.دانه‌اي را در نظر بگيريد كه جوانه مي‌زند و چند برگ كوچك روي ساقه آن جاي مي‌گيرد. مسلماً تناسب بين ساقه و شاخه و برگ مي‌تواند در ايستاده بودن گياه بسيار مؤثر باشد، يعني اگر مقاومت ساقه در برابر شاخه و برگ كم باشد، تنه گياه نمي‌تواند اين بار را تحمل كند.

يادگيري و تحصيل هم مانند آن دانه در اول ابتدايي جوانه زده و هر سال بار اين گياه بيشتر مي‌شود. بنابر اين اگر ساقه اين گياه را تقويت نكنيم، مشكل در پايه‌هاي بالاتر جدي است. اما براي آنكه با ساقه تحصيلي خودمان آشنا شويم، بايد بدانيم كه يادگيري و آموختن ما بر چه اصولي استوار است. مثلاً ساقه براي تقويت خود به چيزهايي نياز دارد، مانند آب، خاك، نور خورشيد و... حال بايد ديد كه ساقه درس و مطالعه ما به چه نياز دارد.

نيازمندي 1؛ خودشناسي

براي آنكه بتوانيم ساقه تحصيلي خود را تقويت كنيم بايد خودمان را به‌خوبي بشناسيم. بدانيم كه نقطه قوت و ضعف ما كجاست، چه درسي را به خوبي ياد مي‌گيريم و چه درسي را كمتر ياد مي‌گيريم؟

نيازمندي2 ؛ هدفمندي

تحصيل كردن همچون سفري است كه اگر مقصد نداشته باشد آوار‌گي و سرگرداني به همراه دارد. بايد در هر لحظه از مسير بدانيم كه به كجا مي‌خواهيم برسيم.



نيازمندي3 ؛ برنامه‌ريزي

درس خواندن به نوعي مديريت است، چرا كه بايد اداره فعاليت‌هاي تحصيلي خود را به گونه‌اي تنظيم كنيم كه در نهايت به بهترين نتيجه‌ها برسيم، بنابر اين داشتن يك برنامه منطبق با توانمندي خودمان از شرايط اساسي مديريت است.

نيازمندي4 ؛ روش مطالعه

هر كاري قواعد مربوط به خودش را دارد. مطالعه نيز اصول و قاعده‌هايي دارد كه بايد از آنها آگاه باشيم تا يادگيري تحقق يابد. بايد بدانيم كه جنس هر درس چيست و چگونه بايد آن را مطالعه كرد و ياد گرفت.

نيازمندي 5؛ تمركز

تمركز يعني كم كردن عوامل حواس‌پرت‌كن؛ يعني هر چيزي كه ذهن ما را به خود جلب مي‌كند از محيط مطالعه دور كنيم. قطعاً تمركز صددرصد به دست نمي‌آيد، بلكه بايد به تدريج و با تمرين، ميزان تمركز را افزايش داد.

نيازمندي 6؛ خلاصه نويسي

تهيه خلاصه‌نويسي صحيح دو فايده دارد. اول آنكه نشان‌دهنده ميزان يادگيري و تسلط شما به محتواي درس است و دوم آنكه در روزهاي امتحان با توجه به فشردگي كار و اضطراب ناشي از امتحان، مطالعه حجم زياد كتاب كار معقولي نيست، بنابراين داشتن خلاصه‌هاي مفيد مي‌تواند كمك مؤثري در شب‌هاي امتحان باشد.

نيازمندي 7؛ جديت و پشتكار

در ابتداي مقاله تحصيل را با جوانه زدن يك بذر مقايسه كرديم. همان‌طور كه جديت كشاورز و پشتكار او مي‌تواند در توليد محصول با كيفيت مؤثر باشد، در تحصيل و درس خواندن هم بايد جدي بود. موفقيت تحصيلي شوخي‌بردار نيست. با تنبلي و سستي نمي‌توان به جايي رسيد.

مشق شب

سعي كنيد در يك صفحه A4 خودتان را تعريف كنيد. اگر هم خواستيد مي‌توانيد نسخه‌اي از آن را براي چراغ چشمك‌زن بفرستيد.