ایتالیا
نام رسمی کشور :
جمهوری ایتالیا
(Italian Republic)
پایتخت :
رم یا رما
زبان رسمی :
ايتاليايي (رسمي)، و اقليتهاي كوچك آلماني ، فرانسوي و
آلبانيايي زبان
نوع حکومت :
جمهوری
مذهب :
كاتوليك رومي (بيش از 90%).
واحد پول :
یورو
عضویت :
سازمان ملل متحد، جامعه اروپا، پيمان آتلانتيك شمالي،
اتحاديه اروپاي ربي،گروه هفت، شوراي اروپا، سازمان همكاري اقتصادي و توسعه
، كنفرانس امنيت و همكاري در اروپا.
جمعیت :
58,057,477 نفر (July 2004 est)
شهرهای عمده :
میلان ،ناپل ، تورین ، پالرمو ، جنووا، بولونیا ، فلورانس ،
باری ، ونیز ،مسینا ، ورونا
امید طول عمر :
77 سال
رشد سالانه جمعیت :
0.09% (2004 est)
مساحت :
301,230 کیلومتر مربع
خط ساحلی :
7600 کیلومتر
مختصات جغرافیایی :
42 درجه و 50 دقیقه شمالی و 12 درجه و 50دقیقه شرقی
حکومت :
تا 1993 دو پارلمان براي دورهاي پنج ساله تحت
نظام تعيين تعداد نمايندگان به نسبت جمعيت هر منطقه انتخاب ميشدند.
اصلاحات زمان بندي شده شامل انتخابات سنا طبق نظام تعيين برنده بر مبناي
بيشترين آراي اخذ شده براي اكثر كرسيها و استفاده از نظام تعيين تعداد
نمايندگان به نسبت جمعيت هر منطقه براي اقل كرسيهاست نظام مشابهي نيز براي
مجلس نمايندگان پيشنهاد ميشود. مجلس سنا 315 عضو دارد كه به نمايندگي از
طرف نواحي از سوي شهروندان 25 ساله به بالا انتخاب ميشوند به علاوه دو
رئيس جمهور سابق و پنج سناتور مادام العمر كه رئيس جمهور برميگزيند. مجلس
نمايندگان 630 عضو دارد كه از سوي شهروندان 18 سال به بالا انتخاب ميشوند.
رئيس جمهور براي دورهاي هفت ساله توسط هيأت انتخاباتي متشكل از اعضاي
پارلمان و 58 نماينده از نواحي انتخاب ميگردد.
رئيس جمهور نخست وزير را – كه از پشتيباني اكثريت پارلمان برخوردار است – و
شوراي وزيران را انتصاب ميكند. كليه وزيران به پارلمان پاسخگو هستند.
احزاب عمده سياسي عبارتند از:
• حزب مردم (محافظه كار
• دموكرات مسيحي سابق)
• حزب دمكراتيك چپ (حزب كمونيست سابق) – كه در مه 1993 تقسيم شد،
• حزب سوسياليست (PSI)
• اتحاديه شمال (تجزيه طلب؛ شامل اتحاديه لومبارد)،
• جمهوريخواه (RPI)
• حزب راديكال
• حزب ليبرال
• حزب سوسيال دموكرات
• اتحاد دموكراتيك (اصلاح طلب)
• MSI-DN (دست راستي).
نواحي بيست گانه ايتاليا دولتهاي محلي خود را دارند.
نواحي ايتاليا
نام ایالت مساحت(کیلومتر مربع) مرکز
آبروتسي 10,794 لاكوئيد (برخي از امور اداري در شهر پسكارا انجام ميشود)
اميليا رومانيا 22,123 بولونيا
اومبريا 8,456 پروجا
بازيليكاتا 9,992 پاتنزا
پوليا 19,347 باري
پيمونته 25,399 تورين (تورينو)
ترنتينو – آلتوآديجه 13,613 ترنتو و بولتسانو
توسكانا 22,992 فلورانس (فيرنتسه)
ساردنيا 24,090 كالياري
سيسيل (سيچيليا) 25,708 پالرمو
فريولي – ونتساجوليا 7,846 تريسه
كالابريا 158,080 كاتانزارو
كامپانيا 13,595 ناپل (ناپولي)
لاتسيو 17,203 مركز:رم (رما)
لومبارديا 23,834 ميلان (ميلانو)
ليگوريا 5,413 جنووا
ماركه 9,692 آنكونا
موليزه 4,438 كامپوباسو
واله د آئوستا 3,262 آئوستا
ونتو 18,368 ونيز (ونتسيا)
آموزش :
ميزان با سوادي : 97% (تخمين 1985).
سنين تحصيل اجباري: 6 تا 14 سال
تعداد دانشگاه : 59 ، شامل دانشگاه آزاد و دو پلي تكنيك همطراز با دانشگاه.
دفاع :
كل نيروهاي مسلح: 400/361 (1991).
خدمت سربازي : 1 سال.
جغرافیا :
كوههاي آلپ مرزي طبيعي ميان ايتاليا و كشورهاي همسابه غرب و
شمال را تشكيل ميدهد. رشتهاي از درياچهها – در جايي كه كوهها و تپههاي
دامنه كوهها به هم ميرسد – هست كه شامل درياچههاي مابوده و لوگانو و
كوموست. دره حاصلخيز پو – زمين پست و بزرگ شمال ايتاليا – ميان تپههاي
دامنه كوههاي آلپ در شمال، تپههاي دامنه كوههاي آپنين در جنوب، كوههاي آلپ
در غرب و درياي آدرياتيك در شرق جاي دارد. ارتفاعات باريك آلپ ليگوريايي
كوههاي مريتايم آلپ را به كوههاي آپنين متصل ميكند.
كوههاي آپنين مانند ستون فقرات در كل طول شبه جزيره ايتاليا امتداد دارد.
زمينهاي پست ساحلي اندك و نسبتا محدود است ولي شامل آبگير آرنو در توسكانا،
آبگير تيبر در اطراف رم، زمينهاي پست كامپانيا دراطراف ناپل و جلگههايي
در امتداد خليج تارانتو و در پوليا پاشنه ايتاليا ميباشد ] نقشه ايتاليا
را به چكمه تشبيه كردهاند- دو جزيره بزرگ ايتاليا – ساردينا و سيسيل – هر
دو غالبا كوهستاني است .
بيشتر خاك ايتاليا از نظر زمين شناختي ناپايدار است و در معرض زمين لرزه
قرار دارد. اين كشور چهار آتش فشان فعال دارد از آن جمله اتنا در سيسيل و
وزوو نزديك ناپل.
رودهاي مهم: پو، تيبر (توره) آرنو، ولتورنو، گاراليانو.
بلندترين نقطه: نقطه اي درست در زير قله مونته بلانكو (مون بلان) 4760
متر.
آب و هوا: ايتاليا با تابستانهاي گرم و خشك زمستانهاي معتدل از آب و
هوايي مديترانهاي برخوردار است. جزاير سيسيل و ساردينا از بخش اصلي كشور
گرمتر و خشك تر است. كوههاي آلپ و دره پو زمستانهاي سردتر و مرطوب تري
دارند.
اقتصاد :
شمال ايتاليا با دسترسي آسانش به ديگر نقاط اروپا،
مركز اصلي صنعت ايتالياست. در مقابل، جنوب كشور غالبا زراعي است و
محصولاتي از قبيل انگور، چغندر قند، گندم ، ذرت ، گوجه فرنگي و سويا توليد
ميكند. اكثر مزارع كوچك است – و بسياري از كشاورزان جنوب نسبت به تغيير
مقاومند – به اين علت ميانگين درآمد در جنوب ايتاليا (متسو جيورنو) در
حدنسبتا زيادي از شمال كشور پايين تر است.
كشاورزي در شمال بيشتر مكانيزه است و محصولات عمده آن شامل گندم، ذرت،
برنج، انگور (براي صنعت مهم شرابسازي) ميوه و علوفه براي گلههاي صنايع
لبني است.
هم اكنون صنعتي كردن جنوب مجدانه تشويق ميشود. صنايع شمال كشور پيشرفته
است و شامل صنايع الكتريكي و الكترونيكي، وسايل نقليه ، دو چرخه سازي،
نساجي، پوشاك، كالاهاي چرمي، سيمان، شيشه، چيني و سراميك ميگردد. شمال از
نظر مالي و بانكداري نيز منطقه مهمي است و شهر ميلان پايتخت تجاري
ايتالياست.
ايتاليا، به غير از سنگ – به ويژه مرمر – و رودهاي آلپي كه براي توليد
نير.وي هيدروالكتريكي مهار شد، ازمنابع طبيعي ناچيزي برخوردار است. صنعت
توريسم و پولي كه ايتالياييهاي شاغل در خارج به كشور ميفرستند منابع مهم
درآمد ارز خارجي است. ركود و كسري بودجه بخش عمومي به مشكلات فزاينده
اقتصادي ايتاليا افزوده شده است.
تاریخ معاصر :
در مارس 1861 پادشاهي ايتاليا با متحد كردن بيشتر
شبه جزيره بر پا شد. در 1866 و نيز و در 1870 رم نيز به اين پادشاهي ملحق
گرديد. پيشرفت سياسي بعد از اتحاد با بي ثباتي همراه بود.
ماجراجويي هاي خارجي – مانند كوشش براي ضميمه كرد بخشهاي از انتيوپي (1895 و
1896) – غالبا عقيم ميماند. پارلمان از احترام كمي برخوردار بود و پايان
قرن نوزدهم شاهد يكسري ترور سياسي – از جمله ترور اميرتوي اول در 1900 –
بود. ايتاليا با اميد به دست آوردن زمين از اتريش، در طرف متفقين وارد جنگ
جهاني اول شد.
ولي ايتاليا خيلي كمتر از آنچخ در پيمانهاي صلح پس از جنگ پيش بيني شده بود
زمين به دست آوردو اين در زماني بود كه بيم انقلاب كمونيستي منجر به رشد
فاشيسم شد. در 1922 موسوليني فاشيست با برنام مدرنيزه كردن وسيع داخلي و
سياست خارجي جنگ طلبانه به نخست وزيري رسيد. در 1936 ايتاليا در محور رم –
برلين با آلمان متحد شد و در 1940 به بريتانيا و فرانسه اعلم جنگ كرد. وقتي
ايتاليا در 1943 به اشغال سربازان متفقين درآمد،
پادشاه موسوليني را عزل كرد و ايتاليا به متفقين پيوست. در 1946 جمهوري
اعلام شد. نفوذ افزايش يافت ولي سلطه حزب دموكرات مسيحي (محافظه كار)
كمونيستها را از دولتهاي ائتلافي متوالي حاكم بر ايتاليا بيرون نگه داشته
است.
جنبشهاي تروريستي – چپ و راست – به ويژه در دهه 1970 قعال بودهاند.
كوششهاي فراواني براي ايجاد وحدت واقعي كشور از طريق تشويق توسعه اقتصادي
جنوب انجام شده است. ولي ساختار سياسي ايتاليا همچنان بي ثبات و طول حيات
دولتهاي ائتلافي كوتاه بوده است. در 1993 دولت انتقالي غير سياسي تشكيل
گرديد تا تغييرات قانون اساسي را اجرا كند.
نام رسمی کشور :
جمهوری ایتالیا
(Italian Republic)
پایتخت :
رم یا رما
زبان رسمی :
ايتاليايي (رسمي)، و اقليتهاي كوچك آلماني ، فرانسوي و
آلبانيايي زبان
نوع حکومت :
جمهوری
مذهب :
كاتوليك رومي (بيش از 90%).
واحد پول :
یورو
عضویت :
سازمان ملل متحد، جامعه اروپا، پيمان آتلانتيك شمالي،
اتحاديه اروپاي ربي،گروه هفت، شوراي اروپا، سازمان همكاري اقتصادي و توسعه
، كنفرانس امنيت و همكاري در اروپا.
جمعیت :
58,057,477 نفر (July 2004 est)
شهرهای عمده :
میلان ،ناپل ، تورین ، پالرمو ، جنووا، بولونیا ، فلورانس ،
باری ، ونیز ،مسینا ، ورونا
امید طول عمر :
77 سال
رشد سالانه جمعیت :
0.09% (2004 est)
مساحت :
301,230 کیلومتر مربع
خط ساحلی :
7600 کیلومتر
مختصات جغرافیایی :
42 درجه و 50 دقیقه شمالی و 12 درجه و 50دقیقه شرقی
حکومت :
تا 1993 دو پارلمان براي دورهاي پنج ساله تحت
نظام تعيين تعداد نمايندگان به نسبت جمعيت هر منطقه انتخاب ميشدند.
اصلاحات زمان بندي شده شامل انتخابات سنا طبق نظام تعيين برنده بر مبناي
بيشترين آراي اخذ شده براي اكثر كرسيها و استفاده از نظام تعيين تعداد
نمايندگان به نسبت جمعيت هر منطقه براي اقل كرسيهاست نظام مشابهي نيز براي
مجلس نمايندگان پيشنهاد ميشود. مجلس سنا 315 عضو دارد كه به نمايندگي از
طرف نواحي از سوي شهروندان 25 ساله به بالا انتخاب ميشوند به علاوه دو
رئيس جمهور سابق و پنج سناتور مادام العمر كه رئيس جمهور برميگزيند. مجلس
نمايندگان 630 عضو دارد كه از سوي شهروندان 18 سال به بالا انتخاب ميشوند.
رئيس جمهور براي دورهاي هفت ساله توسط هيأت انتخاباتي متشكل از اعضاي
پارلمان و 58 نماينده از نواحي انتخاب ميگردد.
رئيس جمهور نخست وزير را – كه از پشتيباني اكثريت پارلمان برخوردار است – و
شوراي وزيران را انتصاب ميكند. كليه وزيران به پارلمان پاسخگو هستند.
احزاب عمده سياسي عبارتند از:
• حزب مردم (محافظه كار
• دموكرات مسيحي سابق)
• حزب دمكراتيك چپ (حزب كمونيست سابق) – كه در مه 1993 تقسيم شد،
• حزب سوسياليست (PSI)
• اتحاديه شمال (تجزيه طلب؛ شامل اتحاديه لومبارد)،
• جمهوريخواه (RPI)
• حزب راديكال
• حزب ليبرال
• حزب سوسيال دموكرات
• اتحاد دموكراتيك (اصلاح طلب)
• MSI-DN (دست راستي).
نواحي بيست گانه ايتاليا دولتهاي محلي خود را دارند.
نواحي ايتاليا
نام ایالت مساحت(کیلومتر مربع) مرکز
آبروتسي 10,794 لاكوئيد (برخي از امور اداري در شهر پسكارا انجام ميشود)
اميليا رومانيا 22,123 بولونيا
اومبريا 8,456 پروجا
بازيليكاتا 9,992 پاتنزا
پوليا 19,347 باري
پيمونته 25,399 تورين (تورينو)
ترنتينو – آلتوآديجه 13,613 ترنتو و بولتسانو
توسكانا 22,992 فلورانس (فيرنتسه)
ساردنيا 24,090 كالياري
سيسيل (سيچيليا) 25,708 پالرمو
فريولي – ونتساجوليا 7,846 تريسه
كالابريا 158,080 كاتانزارو
كامپانيا 13,595 ناپل (ناپولي)
لاتسيو 17,203 مركز:رم (رما)
لومبارديا 23,834 ميلان (ميلانو)
ليگوريا 5,413 جنووا
ماركه 9,692 آنكونا
موليزه 4,438 كامپوباسو
واله د آئوستا 3,262 آئوستا
ونتو 18,368 ونيز (ونتسيا)
آموزش :
ميزان با سوادي : 97% (تخمين 1985).
سنين تحصيل اجباري: 6 تا 14 سال
تعداد دانشگاه : 59 ، شامل دانشگاه آزاد و دو پلي تكنيك همطراز با دانشگاه.
دفاع :
كل نيروهاي مسلح: 400/361 (1991).
خدمت سربازي : 1 سال.
جغرافیا :
كوههاي آلپ مرزي طبيعي ميان ايتاليا و كشورهاي همسابه غرب و
شمال را تشكيل ميدهد. رشتهاي از درياچهها – در جايي كه كوهها و تپههاي
دامنه كوهها به هم ميرسد – هست كه شامل درياچههاي مابوده و لوگانو و
كوموست. دره حاصلخيز پو – زمين پست و بزرگ شمال ايتاليا – ميان تپههاي
دامنه كوههاي آلپ در شمال، تپههاي دامنه كوههاي آپنين در جنوب، كوههاي آلپ
در غرب و درياي آدرياتيك در شرق جاي دارد. ارتفاعات باريك آلپ ليگوريايي
كوههاي مريتايم آلپ را به كوههاي آپنين متصل ميكند.
كوههاي آپنين مانند ستون فقرات در كل طول شبه جزيره ايتاليا امتداد دارد.
زمينهاي پست ساحلي اندك و نسبتا محدود است ولي شامل آبگير آرنو در توسكانا،
آبگير تيبر در اطراف رم، زمينهاي پست كامپانيا دراطراف ناپل و جلگههايي
در امتداد خليج تارانتو و در پوليا پاشنه ايتاليا ميباشد ] نقشه ايتاليا
را به چكمه تشبيه كردهاند- دو جزيره بزرگ ايتاليا – ساردينا و سيسيل – هر
دو غالبا كوهستاني است .
بيشتر خاك ايتاليا از نظر زمين شناختي ناپايدار است و در معرض زمين لرزه
قرار دارد. اين كشور چهار آتش فشان فعال دارد از آن جمله اتنا در سيسيل و
وزوو نزديك ناپل.
رودهاي مهم: پو، تيبر (توره) آرنو، ولتورنو، گاراليانو.
بلندترين نقطه: نقطه اي درست در زير قله مونته بلانكو (مون بلان) 4760
متر.
آب و هوا: ايتاليا با تابستانهاي گرم و خشك زمستانهاي معتدل از آب و
هوايي مديترانهاي برخوردار است. جزاير سيسيل و ساردينا از بخش اصلي كشور
گرمتر و خشك تر است. كوههاي آلپ و دره پو زمستانهاي سردتر و مرطوب تري
دارند.
اقتصاد :
شمال ايتاليا با دسترسي آسانش به ديگر نقاط اروپا،
مركز اصلي صنعت ايتالياست. در مقابل، جنوب كشور غالبا زراعي است و
محصولاتي از قبيل انگور، چغندر قند، گندم ، ذرت ، گوجه فرنگي و سويا توليد
ميكند. اكثر مزارع كوچك است – و بسياري از كشاورزان جنوب نسبت به تغيير
مقاومند – به اين علت ميانگين درآمد در جنوب ايتاليا (متسو جيورنو) در
حدنسبتا زيادي از شمال كشور پايين تر است.
كشاورزي در شمال بيشتر مكانيزه است و محصولات عمده آن شامل گندم، ذرت،
برنج، انگور (براي صنعت مهم شرابسازي) ميوه و علوفه براي گلههاي صنايع
لبني است.
هم اكنون صنعتي كردن جنوب مجدانه تشويق ميشود. صنايع شمال كشور پيشرفته
است و شامل صنايع الكتريكي و الكترونيكي، وسايل نقليه ، دو چرخه سازي،
نساجي، پوشاك، كالاهاي چرمي، سيمان، شيشه، چيني و سراميك ميگردد. شمال از
نظر مالي و بانكداري نيز منطقه مهمي است و شهر ميلان پايتخت تجاري
ايتالياست.
ايتاليا، به غير از سنگ – به ويژه مرمر – و رودهاي آلپي كه براي توليد
نير.وي هيدروالكتريكي مهار شد، ازمنابع طبيعي ناچيزي برخوردار است. صنعت
توريسم و پولي كه ايتالياييهاي شاغل در خارج به كشور ميفرستند منابع مهم
درآمد ارز خارجي است. ركود و كسري بودجه بخش عمومي به مشكلات فزاينده
اقتصادي ايتاليا افزوده شده است.
تاریخ معاصر :
در مارس 1861 پادشاهي ايتاليا با متحد كردن بيشتر
شبه جزيره بر پا شد. در 1866 و نيز و در 1870 رم نيز به اين پادشاهي ملحق
گرديد. پيشرفت سياسي بعد از اتحاد با بي ثباتي همراه بود.
ماجراجويي هاي خارجي – مانند كوشش براي ضميمه كرد بخشهاي از انتيوپي (1895 و
1896) – غالبا عقيم ميماند. پارلمان از احترام كمي برخوردار بود و پايان
قرن نوزدهم شاهد يكسري ترور سياسي – از جمله ترور اميرتوي اول در 1900 –
بود. ايتاليا با اميد به دست آوردن زمين از اتريش، در طرف متفقين وارد جنگ
جهاني اول شد.
ولي ايتاليا خيلي كمتر از آنچخ در پيمانهاي صلح پس از جنگ پيش بيني شده بود
زمين به دست آوردو اين در زماني بود كه بيم انقلاب كمونيستي منجر به رشد
فاشيسم شد. در 1922 موسوليني فاشيست با برنام مدرنيزه كردن وسيع داخلي و
سياست خارجي جنگ طلبانه به نخست وزيري رسيد. در 1936 ايتاليا در محور رم –
برلين با آلمان متحد شد و در 1940 به بريتانيا و فرانسه اعلم جنگ كرد. وقتي
ايتاليا در 1943 به اشغال سربازان متفقين درآمد،
پادشاه موسوليني را عزل كرد و ايتاليا به متفقين پيوست. در 1946 جمهوري
اعلام شد. نفوذ افزايش يافت ولي سلطه حزب دموكرات مسيحي (محافظه كار)
كمونيستها را از دولتهاي ائتلافي متوالي حاكم بر ايتاليا بيرون نگه داشته
است.
جنبشهاي تروريستي – چپ و راست – به ويژه در دهه 1970 قعال بودهاند.
كوششهاي فراواني براي ايجاد وحدت واقعي كشور از طريق تشويق توسعه اقتصادي
جنوب انجام شده است. ولي ساختار سياسي ايتاليا همچنان بي ثبات و طول حيات
دولتهاي ائتلافي كوتاه بوده است. در 1993 دولت انتقالي غير سياسي تشكيل
گرديد تا تغييرات قانون اساسي را اجرا كند.