جمهوری ؛ نوعی حکومت که در آن جانشینی " رییس کشور " ارثی نیست و مدت "ریاست جمهوری " در آن محدود است و انتخاب رییس کشور ، که " رییس جمهور " نامیده می شود ، با رای مستقیم مردم انجام می شود . جمهوری از نظر مفهوم کلمه اغلب درجاتی از دموکراسی را نیز در بر دارد . اما ، در عین حال بسیاری از دیکتاتوری های غیر سلطنتی نیز بدین نام نامیده می شوند و در این وجه ، حکومت " جمهوری " تنها به معنای حکومت " غیر سلطنتی " است .
در سنت سیاسی غرب ، پیش از انقلاب امریکا و فرانسه ، حکومتی را جمهوری می نامیدند که سود و رفاه کلی مردم را در نظر داشت و در این معنی حکومت ها ی پادشاهی و آریستو کراسی را نیز در بر می گرفت . حتی دولت هایی را در بر می گرفت که در آن ها آزادی سیاسی محدود بود . اما حکومت رفاه مردم را در نظر داشت . از این رو ، ژان بودِن ، متفکر سیاسی و اجتماعی فرانسوی در سده ی شانزدهم ، در کتاب " جمهوری " از سلطنت ، آریستوکراسی ، و دولت ِ مردم سخن
می راند . از زمان انقلاب امریکا و فرانسه ، جمهوری معنای حکومت قانونی را به خود گرفت که در آن ، حقوق مدنی و
"آزادی های فردی " تضمین شده وجود داشته باشد ، و جمهوری خواهی به معنای دشمنی با استبداد سلطنتی و ، به عبارت دیگر ، آزادی خواهی بود. اماپس از برقراری دموکراسی در بسیاری از نظام های سلطنتی ِ اروپا ، جمهوری خواهی معنای رادیکال خود را از دست داد ، زیرا نظام های سلطنتی نیز اکنون خاستگاه قدرت خودراخواست مردم می دانند ، نه اراده ی الاهی (الهی ) .
بعضی از محافظه کاران امریکایی ، جمهوری را به معنای حکومت مشروطه ، حکومت قانون ، و قانونی بودن ِ حکومت به کار می برند ، و دموکراسی را غوغا سالاری یا حکومت ِ مردمان ِ پست می دانند ، ازجمله بعضی تاکید می کنند که رژیم ایالات متحده امریکا " جمهوری " است ، نه دموکراسی .