جام جم آنلاين: يك روز از كرمي مي‌گويند كه اگر به پيشاني بمالند مصرف‌كننده را نشئه مي‌كند... روز ديگر از ژله‌اي حرف مي‌زنند كه اگر بخورند... سيگاري كه اگر بكشند... غذايي كه... قرصي كه... سرنگي كه... نوشابه‌اي كه... تسبيحي كه... يك روز اسمش فرشته است، يك روز تبر و يك روز...
با اين حساب، اين روزها همه چيز از كرم و قرص گرفته تا ژله و غذا و نوشابه و حتي تسبيح خطرناك به نظر مي‌رسد. اين روزها هر اسم تازه‌اي مشكوك است. اين روزها... اما شما چند درصد از اين ادعاها را باور مي‌كنيد؟
به اين پاره خبرها توجه كنيد:
«تسبيح نوعي مخدر جديد تشكيل شده از دانه‌هايي گرد است كه به وسيله رشته‌هايي به هم پيوسته درست شده و مخلوطي از آمفتامين و شيشه است كه با 2 يا 3 اسيد بسيار خطرناك تركيب شده و به شكل تسبيح مانند درآمده است.»
«برنز مخدري است كه آن را روي يخ مي‌گذارند و تبخير مي‌شود و سپس استشمامش مي‌كنند.»
«نخ مخدري است كه براي استعمال روي خراشيدگي‌هاي بدن قرار مي‌گيرد و در اين صورت عمقي به عرض يك تا 2 سانتي‌متر و طول 7 - 6 سانتي‌متر در بدن ايجاد مي‌كند.»
خبرهايي از اين دست كم نيست و تقريبا هر چند ماه يك بار كارشناسي در حوزه اعتياد از موادمخدري جديد با نامي عجيب مي‌گويد و كارشناسي ديگر منكر وجودش مي‌شود و در اين ميان مخاطبان سرگردانند كه ادعاي اولي را باور كنند يا تكذيب دومي را.
يكي از كارشناساني كه مدت‌هاست از طريق رسانه‌هاي گوناگون درباره موادمخدر جديد با ذكر نام و مشخصات هشدار مي‌دهد دكتر مجيد ابهري، متخصص علوم رفتاري است كه با استناد به گفته‌هاي سردار نبي‌الله حيدري رئيس پليس فرودگاه‌هاي كشور درباره كشف بيش از 333 كيلو مواد روانگردان شيشه در فرودگاه‌هاي كشور طي 8 ماهه نخست امسال مي‌گويد: افزايش شديد كشفيات موادمخدر نشان از گستردگي فعاليت مافياي اين مواد و توانايي توليدكنندگان آنها، براي ايجاد پويايي در اين بازار دارد.
ابهري در توضيح معناي پويايي بازار موادمخدر اظهار مي‌كند: توليدكنندگان موادمخدر قادرند با سرعت موادمخدر را با تغيير نام و شكل و رنگ، وارد بازارهاي جهاني كنند و با سوءاستفاده از ناشناخته بودن اين مواد، مشتري بيابند.او ورود نام‌هاي جديد به بازار موادمخدر را به عاملي ديگر نيز نسبت مي‌دهد: يكي از اهداف مافياي موادمخدر حساسيت‌سنجي در سطح جامعه و ارزيابي ميزان هوشياري و دقت پژوهشگران در اين حوزه است تا در صورت غفلت آنها، توليد اين مواد را به سطح انبوه برسانند.
بلاك بلاك مي‌خواهي يا تسبيح؟
پيشي، نخ، برنز، تسبيح، سرخپوست، فرشته، آپاچي، متاليكا، ملوس، تايتانيك، ناهيد، ميتسوبيشي، بنز، بنوه، ستاره و بلاك بلاك، همگي نام‌هايي است كه ابهري به عنوان نمونه‌هايي از موادمخدر جديد صنعتي از آنها ياد مي‌كند.
اين آسيب‌شناس رفتاري مي‌گويد: حتي اگر يك نمونه از موادمخدر جديد را هم ببينم، آن را به مردم اعلام مي‌كنم. البته شيوع اين مواد و تغيير نام آنها، به معناي كم‌كاري نهادهاي متولي مبارزه با موادمخدر نيست، بلكه نشان‌دهنده فناوري پيشرفته مافياي موادمخدر در توليد اين مواد و سماجت آن در كسب سود بيشتر است.
او با اشاره به اين كه سكوت در حوزه آسيب‌هاي اجتماعي سرانجامي ناخوشايند دارد، از ايدز و افزايش شيوع آن در جامعه به واسطه ضعف در اطلاع‌رساني ياد مي‌كند و مي‌گويد نبايد با سكوت، عاقبتي شبيه به آن را درباره اعتياد رقم زد.
طاهري: نمي‌پذيرم، شكايت كرده‌ايم
اما طه طاهري، جانشين دبير كل ستاد مبارزه با موادمخدر با تكذيب بسياري از نام‌هاي جديد كه از طريق برخي كارشناسان در رسانه‌هاي عمومي اعلام شده است، هشدار مي‌دهد: ستاد مبارزه با موادمخدر تنها مرجع رسمي اعلام انواع جديد مواد مخدر است. وجود موادمخدر جديد را نمي‌پذيرم، چرا كه اين مواد هنوز به وسيله پليس كشف نشده است.
او با تاكيد بر اين كه منتشركنندگان چنين اخباري يا ناآگاهند يا با شبكه‌هاي مافيايي همكاري مي‌كنند، مي‌گويد: گاهي مافياي مواد مخدر با چنين شيوه‌هايي براي جنسي كه قرار است در آينده وارد بازار شود، ايجاد جذابيت و مشتري‌يابي مي‌كند.
جانشين دبيركل ستاد مبارزه با مواد مخدر مي‌افزايد: ستاد مبارزه با مواد مخدر عليه يكي از كارشناساني كه اين مواد را معرفي مي‌كند، اعلام دعواي قضايي كرده است تا شايد در دادگاه مشخص شود او اين مواد را كجا كشف كرده است !
صفاتيان: استعلام كرديم، نبود
سعيد صفاتيان، مديركل درمان، بازپروري و حرفه‌آموزي ستاد مبارزه با مواد مخدر نيز با اشاره به اين كه ارائه مواد مخدر قديمي با نام‌هاي جديد مقوله‌اي جدا از شايعه ورود مواد مخدر جديد به بازارهاست، توضيح مي‌دهد: مافياي مواد مخدر گاهي مواد قديمي را با نام‌هاي كوچه بازاري جديد به مشتريان عرضه مي‌كند اما وجود مواد مخدر جديد را رسما تاييد نمي‌كنم چون هيچ گزارش مستندي در اين زمينه به دستم نرسيده است.
او مي‌افزايد: مواد مخدر صناعي معمولا در قالب قرص، آمپول يا ويال (شيشه‌هاي كوچك ويژه تزريق) است و به شكل ژله و آدامس و تسبيح نيست.
اين پژوهشگر توضيح مي‌دهد: 1500 مركز درمان اعتياد در كشور وجود دارد كه بيشتر آنها مراكز علمي و پژوهشي هستند و پديده‌هاي نو در حوزه مواد مخدر را بلافاصله به ما گزارش مي‌كنند، اما هيچ گزارشي از مواد مخدر جديد از سوي اين مراكز نداريم. آيا معتادان به اين مواد مخدر جديد براي درمان به اين مراكز مراجعه نمي‌كنند؟
او همچنين به كاستي پايه علمي برخي خبرها در اين حوزه اشاره مي‌كند: «براي مثال ادعا درباره وجود مواد مخدر توهم‌زايي كه جذب پوست مي‌شود، كاملا غيرعلمي است و به همان اندازه كه اگر بدانيم هروئين از طريق بلع جذب بدن نمي‌شود، از شنيدن خبر مصرف هروئين به شيوه بلع متعجب مي‌شويم، شنيدن خبر مواد توهم‌زا با جذب پوستي هم بايد هر مخاطبي را از نادرست بودنش مطمئن كند.
برخلاف طاهري، اين پژوهشگر نقش مافياي مواد مخدر را در انتشار چنين شايعه‌هايي كمرنگ مي‌بيند و مي‌گويد: ممكن است بخشي از اين خبرها به توهم معتاداني مربوط باشد كه به دليل استفاده از روانگردان‌ها و آسيب‌هاي مغزي، ادعاهايي نادرست را در حضور پزشك درمانگر مطرح مي‌كنند و پزشك آنها را رسانه‌اي مي‌كند.
او ادامه مي‌دهد: بيشتر اين اخبار فقط ساخته ذهن است و اگر پژوهشگران نمونه‌هايي جديد از مواد مخدر را مشاهده مي‌كنند، پيش از رسانه‌اي كردن اين قضيه، آن را به ستاد مبارزه با مواد مخدر اطلاع دهند تا درستي آن را بررسي كنيم.
به گفته مديركل درمان، بازپروري و حرفه‌آموزي ستاد مبارزه با مواد مخدر، شايعه‌سازي درباره مواد جديد و مهر تاييد زدن كارشناسان بر آنها، دست قاچاقچيان را براي عرضه انواع جديد مواد مخدر باز مي‌كند.
باور كنيم يا نكنيم؟
هرچند مديركل درمان، بازپروري و حرفه‌آموزي ستاد مبارزه با مواد مخدر اعلام مي‌كند مواد مخدر جديد به شيوه‌اي كه امروز در برخي رسانه‌ها و از سوي برخي كارشناسان به مردم شناسانده مي‌شود، وجود ندارد اما وقتي هومان نارنجي‌ها، مديركل امور فرهنگي و پيشگيري ستاد مبارزه با مواد مخدر ميانگين سن اعتياد در كشور را در گفتگو با ايسنا حدود 32 سال تخمين مي‌زند و مي‌گويد حدود 75 درصد معتادان اعتياد خود را قبل از 15 سالگي آغاز مي‌كنند، هر مخاطبي چنان از شيوع اعتياد در جامعه نگران مي‌شود كه ممكن است از ترس تجربه‌اي شبيه به شيوع مصرف قرص‌هاي اكستازي در جامعه كه تا سال‌ها ناشناخته مانده بود و درباره مصرف هر ماده تازه‌واردي به بازارها بخصوص اگر خارجي باشد با وسواس و نامطمئن عمل كند.
منبع:جام جم
با اين حساب، اين روزها همه چيز از كرم و قرص گرفته تا ژله و غذا و نوشابه و حتي تسبيح خطرناك به نظر مي‌رسد. اين روزها هر اسم تازه‌اي مشكوك است. اين روزها... اما شما چند درصد از اين ادعاها را باور مي‌كنيد؟
به اين پاره خبرها توجه كنيد:
«تسبيح نوعي مخدر جديد تشكيل شده از دانه‌هايي گرد است كه به وسيله رشته‌هايي به هم پيوسته درست شده و مخلوطي از آمفتامين و شيشه است كه با 2 يا 3 اسيد بسيار خطرناك تركيب شده و به شكل تسبيح مانند درآمده است.»
«برنز مخدري است كه آن را روي يخ مي‌گذارند و تبخير مي‌شود و سپس استشمامش مي‌كنند.»
«نخ مخدري است كه براي استعمال روي خراشيدگي‌هاي بدن قرار مي‌گيرد و در اين صورت عمقي به عرض يك تا 2 سانتي‌متر و طول 7 - 6 سانتي‌متر در بدن ايجاد مي‌كند.»
خبرهايي از اين دست كم نيست و تقريبا هر چند ماه يك بار كارشناسي در حوزه اعتياد از موادمخدري جديد با نامي عجيب مي‌گويد و كارشناسي ديگر منكر وجودش مي‌شود و در اين ميان مخاطبان سرگردانند كه ادعاي اولي را باور كنند يا تكذيب دومي را.
يكي از كارشناساني كه مدت‌هاست از طريق رسانه‌هاي گوناگون درباره موادمخدر جديد با ذكر نام و مشخصات هشدار مي‌دهد دكتر مجيد ابهري، متخصص علوم رفتاري است كه با استناد به گفته‌هاي سردار نبي‌الله حيدري رئيس پليس فرودگاه‌هاي كشور درباره كشف بيش از 333 كيلو مواد روانگردان شيشه در فرودگاه‌هاي كشور طي 8 ماهه نخست امسال مي‌گويد: افزايش شديد كشفيات موادمخدر نشان از گستردگي فعاليت مافياي اين مواد و توانايي توليدكنندگان آنها، براي ايجاد پويايي در اين بازار دارد.
ابهري در توضيح معناي پويايي بازار موادمخدر اظهار مي‌كند: توليدكنندگان موادمخدر قادرند با سرعت موادمخدر را با تغيير نام و شكل و رنگ، وارد بازارهاي جهاني كنند و با سوءاستفاده از ناشناخته بودن اين مواد، مشتري بيابند.او ورود نام‌هاي جديد به بازار موادمخدر را به عاملي ديگر نيز نسبت مي‌دهد: يكي از اهداف مافياي موادمخدر حساسيت‌سنجي در سطح جامعه و ارزيابي ميزان هوشياري و دقت پژوهشگران در اين حوزه است تا در صورت غفلت آنها، توليد اين مواد را به سطح انبوه برسانند.
بلاك بلاك مي‌خواهي يا تسبيح؟
پيشي، نخ، برنز، تسبيح، سرخپوست، فرشته، آپاچي، متاليكا، ملوس، تايتانيك، ناهيد، ميتسوبيشي، بنز، بنوه، ستاره و بلاك بلاك، همگي نام‌هايي است كه ابهري به عنوان نمونه‌هايي از موادمخدر جديد صنعتي از آنها ياد مي‌كند.
اين آسيب‌شناس رفتاري مي‌گويد: حتي اگر يك نمونه از موادمخدر جديد را هم ببينم، آن را به مردم اعلام مي‌كنم. البته شيوع اين مواد و تغيير نام آنها، به معناي كم‌كاري نهادهاي متولي مبارزه با موادمخدر نيست، بلكه نشان‌دهنده فناوري پيشرفته مافياي موادمخدر در توليد اين مواد و سماجت آن در كسب سود بيشتر است.
او با اشاره به اين كه سكوت در حوزه آسيب‌هاي اجتماعي سرانجامي ناخوشايند دارد، از ايدز و افزايش شيوع آن در جامعه به واسطه ضعف در اطلاع‌رساني ياد مي‌كند و مي‌گويد نبايد با سكوت، عاقبتي شبيه به آن را درباره اعتياد رقم زد.
طاهري: نمي‌پذيرم، شكايت كرده‌ايم
اما طه طاهري، جانشين دبير كل ستاد مبارزه با موادمخدر با تكذيب بسياري از نام‌هاي جديد كه از طريق برخي كارشناسان در رسانه‌هاي عمومي اعلام شده است، هشدار مي‌دهد: ستاد مبارزه با موادمخدر تنها مرجع رسمي اعلام انواع جديد مواد مخدر است. وجود موادمخدر جديد را نمي‌پذيرم، چرا كه اين مواد هنوز به وسيله پليس كشف نشده است.
او با تاكيد بر اين كه منتشركنندگان چنين اخباري يا ناآگاهند يا با شبكه‌هاي مافيايي همكاري مي‌كنند، مي‌گويد: گاهي مافياي مواد مخدر با چنين شيوه‌هايي براي جنسي كه قرار است در آينده وارد بازار شود، ايجاد جذابيت و مشتري‌يابي مي‌كند.
جانشين دبيركل ستاد مبارزه با مواد مخدر مي‌افزايد: ستاد مبارزه با مواد مخدر عليه يكي از كارشناساني كه اين مواد را معرفي مي‌كند، اعلام دعواي قضايي كرده است تا شايد در دادگاه مشخص شود او اين مواد را كجا كشف كرده است !
صفاتيان: استعلام كرديم، نبود
سعيد صفاتيان، مديركل درمان، بازپروري و حرفه‌آموزي ستاد مبارزه با مواد مخدر نيز با اشاره به اين كه ارائه مواد مخدر قديمي با نام‌هاي جديد مقوله‌اي جدا از شايعه ورود مواد مخدر جديد به بازارهاست، توضيح مي‌دهد: مافياي مواد مخدر گاهي مواد قديمي را با نام‌هاي كوچه بازاري جديد به مشتريان عرضه مي‌كند اما وجود مواد مخدر جديد را رسما تاييد نمي‌كنم چون هيچ گزارش مستندي در اين زمينه به دستم نرسيده است.
او مي‌افزايد: مواد مخدر صناعي معمولا در قالب قرص، آمپول يا ويال (شيشه‌هاي كوچك ويژه تزريق) است و به شكل ژله و آدامس و تسبيح نيست.
اين پژوهشگر توضيح مي‌دهد: 1500 مركز درمان اعتياد در كشور وجود دارد كه بيشتر آنها مراكز علمي و پژوهشي هستند و پديده‌هاي نو در حوزه مواد مخدر را بلافاصله به ما گزارش مي‌كنند، اما هيچ گزارشي از مواد مخدر جديد از سوي اين مراكز نداريم. آيا معتادان به اين مواد مخدر جديد براي درمان به اين مراكز مراجعه نمي‌كنند؟
او همچنين به كاستي پايه علمي برخي خبرها در اين حوزه اشاره مي‌كند: «براي مثال ادعا درباره وجود مواد مخدر توهم‌زايي كه جذب پوست مي‌شود، كاملا غيرعلمي است و به همان اندازه كه اگر بدانيم هروئين از طريق بلع جذب بدن نمي‌شود، از شنيدن خبر مصرف هروئين به شيوه بلع متعجب مي‌شويم، شنيدن خبر مواد توهم‌زا با جذب پوستي هم بايد هر مخاطبي را از نادرست بودنش مطمئن كند.
برخلاف طاهري، اين پژوهشگر نقش مافياي مواد مخدر را در انتشار چنين شايعه‌هايي كمرنگ مي‌بيند و مي‌گويد: ممكن است بخشي از اين خبرها به توهم معتاداني مربوط باشد كه به دليل استفاده از روانگردان‌ها و آسيب‌هاي مغزي، ادعاهايي نادرست را در حضور پزشك درمانگر مطرح مي‌كنند و پزشك آنها را رسانه‌اي مي‌كند.
او ادامه مي‌دهد: بيشتر اين اخبار فقط ساخته ذهن است و اگر پژوهشگران نمونه‌هايي جديد از مواد مخدر را مشاهده مي‌كنند، پيش از رسانه‌اي كردن اين قضيه، آن را به ستاد مبارزه با مواد مخدر اطلاع دهند تا درستي آن را بررسي كنيم.
به گفته مديركل درمان، بازپروري و حرفه‌آموزي ستاد مبارزه با مواد مخدر، شايعه‌سازي درباره مواد جديد و مهر تاييد زدن كارشناسان بر آنها، دست قاچاقچيان را براي عرضه انواع جديد مواد مخدر باز مي‌كند.
باور كنيم يا نكنيم؟
هرچند مديركل درمان، بازپروري و حرفه‌آموزي ستاد مبارزه با مواد مخدر اعلام مي‌كند مواد مخدر جديد به شيوه‌اي كه امروز در برخي رسانه‌ها و از سوي برخي كارشناسان به مردم شناسانده مي‌شود، وجود ندارد اما وقتي هومان نارنجي‌ها، مديركل امور فرهنگي و پيشگيري ستاد مبارزه با مواد مخدر ميانگين سن اعتياد در كشور را در گفتگو با ايسنا حدود 32 سال تخمين مي‌زند و مي‌گويد حدود 75 درصد معتادان اعتياد خود را قبل از 15 سالگي آغاز مي‌كنند، هر مخاطبي چنان از شيوع اعتياد در جامعه نگران مي‌شود كه ممكن است از ترس تجربه‌اي شبيه به شيوع مصرف قرص‌هاي اكستازي در جامعه كه تا سال‌ها ناشناخته مانده بود و درباره مصرف هر ماده تازه‌واردي به بازارها بخصوص اگر خارجي باشد با وسواس و نامطمئن عمل كند.
منبع:جام جم