- در برخي موارد كاهش و از ميان بردن عوامل استرس‌زاي مخرب و منفي غيرقابل انجام است. وظيفه هر معلم كه فشار رواني را بر خود احساس مي‌كند اين است كه علاوه بر شناسايي عوامل استرس‌زا، به مطالعه علايم و نشانگان استرس و همچنين شيوه‌ها و مكانيسم‌هاي مقابله با آن بپردازد و بكوشد با روش‌هاي علمي دقيق، خود را عليه استرس‌زاها مقاوم و بدين وسيله سلامت خود را تامين كند.
- تحقيقات نشان مي‌دهد تحرك و فعاليت‌هاي جسماني به فائق آمدن بر استرس كمك موثري مي‌كند.
- به وسيله بيوفيدبك (Biofeedback) يا متمركز كردن فكر، مي‌توان استرسي را كه به وجود آمده است، تخفيف داد يا بر استرسي كه وجود داشته است و ادامه دارد، كنترل بيشتري پيدا كرد.
- برقراري روابط اجتماعي نزديك با همكاران و كساني كه مورد اعتماد فرد هستند و دردش را مي‌فهمند و از او حمايت و پشتيباني مي‌كنند، مي‌تواند به كاهش استرس يا حداقل مقابله با پيامدهاي آن منجر شود.
- لازم است در محيط مدرسه خودشان را صرفا در كار محصور نكنند. زنگ‌هاي تفريح را به خود اختصاص دهند و به دانش‌آموزان نيز بياموزند كه از مراجعه به معلم و رفع اشكالات درسي در ساعات تفريح خودداري كنند.
- نقاط ضعف و محدوديت‌هاي خود را شناسايي و سعي در زدودن آنها كنند و اجازه ندهند اين ضعف‌ها براي مدت طولاني چيره و باعث بروز استرس و مشكلات جديد شود.
- انتخاب شغل، انتخاب شيوه زندگي است و انتخاب زندگي كه با خلق و خوي و شخصيت و منش انسان سازگار نباشد، باعث استرس و فشار رواني در همه عمر مي‌شود.
- هر چند كار لازمه زندگي است، اما همه زندگي كار نيست. بكوشيد به جنبه‌هاي ديگري از زندگي كه نشاط‌انگيز، ارضاكننده و لذتبخش است نيز توجه داشته باشيد.
- بخش ناچيزي از وقت روزانه خود را براي پرداختن به آنچه دوست داريد، مثل نقاشي، هنر، رايانه و... اختصاص دهيد.
- با جلوگيري از حساسيت بيش از اندازه و كاهش سطح توقع خود از ديگران و ترك فوري محيط‌هاي پرفشار در صورت عدم موفقيت در اصلاح آن مي‌توانند تا حدي به آرامش برسند.
- از ورود به محيط‌هاي تنش‌آميز تا حد ممكن خودداري كنيد؛ هرچند بعضي از عوامل استرس‌زاي شغلي تا حدي اجتناب‌ناپذيرند.
رابرت اليوت، متخصص قلب دانشگاه نبراسكا در مورد چگونگي مقابله با فشار روحي توصيه مي‌كند:
- براي چيزهاي بي‌ارزش حرص نخوريد.
- همه چيز را كم‌اهميت تلقي كنيد و اگر نمي‌توانيد با مشكلات بجنگيد يا از آنها بگريزيد، هر چه در دل داريد، بيرون بريزيد.
- با برنامه‌ريزي در زندگي، خود را چنان آماده كنيد تا مجبور نباشيد چند كار را با هم انجام دهيد.
- از طريق صرف وقت براي اموري كه لذت مي‌بريد و احساس خوبي درباره آنها داريد، فشار خود را كاهش‌دهيد.
فرمول موفقيت
زماني كه فرد استرس را به عنوان يك هشدار در نظر مي‌گيرد و اجازه نمي‌دهد كه اين اضطراب، تفكر يا باور او را تحت تاثير قرار دهد بهتر مي‌تواند تصميم‌گيري كند. استرس، بخش بسيار مهمي از تداوم حيات است، به عنوان هشدار عمل مي‌كند و پيام ديگري جز احتمال وجود خطر به همراه ندارد. براي افزايش منابع ذهني و داشتن زندگي شادتر، سالم‌تر و قابل كنترل به پيشنهادهاي زير توجه كنيد.
- به احساسات اضطراب‌آور خود توجه كنيد.
- ايمان به خدا و ايمان به خود را فراموش نكنيد. حتي اگر بر اين باوريد كه در فهرست سياه خدا قرار داريد.
- سپس براي فكر كردن و تصميم‌گيري از منطق خود كمك بگيريد.
صابر محمدي
- تحقيقات نشان مي‌دهد تحرك و فعاليت‌هاي جسماني به فائق آمدن بر استرس كمك موثري مي‌كند.
- به وسيله بيوفيدبك (Biofeedback) يا متمركز كردن فكر، مي‌توان استرسي را كه به وجود آمده است، تخفيف داد يا بر استرسي كه وجود داشته است و ادامه دارد، كنترل بيشتري پيدا كرد.
- برقراري روابط اجتماعي نزديك با همكاران و كساني كه مورد اعتماد فرد هستند و دردش را مي‌فهمند و از او حمايت و پشتيباني مي‌كنند، مي‌تواند به كاهش استرس يا حداقل مقابله با پيامدهاي آن منجر شود.
- لازم است در محيط مدرسه خودشان را صرفا در كار محصور نكنند. زنگ‌هاي تفريح را به خود اختصاص دهند و به دانش‌آموزان نيز بياموزند كه از مراجعه به معلم و رفع اشكالات درسي در ساعات تفريح خودداري كنند.
- نقاط ضعف و محدوديت‌هاي خود را شناسايي و سعي در زدودن آنها كنند و اجازه ندهند اين ضعف‌ها براي مدت طولاني چيره و باعث بروز استرس و مشكلات جديد شود.
- انتخاب شغل، انتخاب شيوه زندگي است و انتخاب زندگي كه با خلق و خوي و شخصيت و منش انسان سازگار نباشد، باعث استرس و فشار رواني در همه عمر مي‌شود.
- هر چند كار لازمه زندگي است، اما همه زندگي كار نيست. بكوشيد به جنبه‌هاي ديگري از زندگي كه نشاط‌انگيز، ارضاكننده و لذتبخش است نيز توجه داشته باشيد.
- بخش ناچيزي از وقت روزانه خود را براي پرداختن به آنچه دوست داريد، مثل نقاشي، هنر، رايانه و... اختصاص دهيد.
- با جلوگيري از حساسيت بيش از اندازه و كاهش سطح توقع خود از ديگران و ترك فوري محيط‌هاي پرفشار در صورت عدم موفقيت در اصلاح آن مي‌توانند تا حدي به آرامش برسند.
- از ورود به محيط‌هاي تنش‌آميز تا حد ممكن خودداري كنيد؛ هرچند بعضي از عوامل استرس‌زاي شغلي تا حدي اجتناب‌ناپذيرند.
رابرت اليوت، متخصص قلب دانشگاه نبراسكا در مورد چگونگي مقابله با فشار روحي توصيه مي‌كند:
- براي چيزهاي بي‌ارزش حرص نخوريد.
- همه چيز را كم‌اهميت تلقي كنيد و اگر نمي‌توانيد با مشكلات بجنگيد يا از آنها بگريزيد، هر چه در دل داريد، بيرون بريزيد.
- با برنامه‌ريزي در زندگي، خود را چنان آماده كنيد تا مجبور نباشيد چند كار را با هم انجام دهيد.
- از طريق صرف وقت براي اموري كه لذت مي‌بريد و احساس خوبي درباره آنها داريد، فشار خود را كاهش‌دهيد.
فرمول موفقيت
زماني كه فرد استرس را به عنوان يك هشدار در نظر مي‌گيرد و اجازه نمي‌دهد كه اين اضطراب، تفكر يا باور او را تحت تاثير قرار دهد بهتر مي‌تواند تصميم‌گيري كند. استرس، بخش بسيار مهمي از تداوم حيات است، به عنوان هشدار عمل مي‌كند و پيام ديگري جز احتمال وجود خطر به همراه ندارد. براي افزايش منابع ذهني و داشتن زندگي شادتر، سالم‌تر و قابل كنترل به پيشنهادهاي زير توجه كنيد.
- به احساسات اضطراب‌آور خود توجه كنيد.
- ايمان به خدا و ايمان به خود را فراموش نكنيد. حتي اگر بر اين باوريد كه در فهرست سياه خدا قرار داريد.
- سپس براي فكر كردن و تصميم‌گيري از منطق خود كمك بگيريد.
صابر محمدي