آمریکا

نام رسمی کشور :
ایالات متحده آمریکا
(United States of America)

پایتخت :

واشینگتن

زبان رسمی :

انگلیسی (رسمی) ،اسپانیایی (به عنوان زبان اول ، 6%)

نوع حکومت :

جمهوری فدرال



مذهب :
كاتوليك رومي (23%)، باپتيست (10%)، متديست (5%)،
لوتري (3%)، يهودي (2%)، ارتودوكس (2%)، پرسبتريايي (2%)، مورمن (2%).

واحد پول :

دلار آمریکا

عضویت :
سازمان ملل متحد، پيمان آتلانتيك شمالي‌، سازمان كشورهاي
امريكايي، كنفرانس امنيت و همكاري در اروپا، گروه هفت، قرارداد تجارت آزاد
امريكاي شمالي، آنزوس

جمعیت :
293,027,571 نفر (July 2004 est)


شهرهای عمده :

نیویورک, لوس آنجلس, شیکاگو, سان فرانسیسکو, دیترویت,
بستون, دالاس, هوستون, میامی, آتلانتا, سان دیگو, فینیکس, دنور, شارلوت,
لاس وگاس

امید طول عمر :
75 سال

رشد سالانه جمعیت :
0.92% درصد (July 2004 est


مساحت :
9,631,418 کیلومتر مربع

خط ساحلی :
19924 کیلومتر

مختصات جغرافیایی :
38درجه و 00 دقیقه شمالی و97 درجه و 00 دقیقه غربی



حکومت :
كنگره آمريكا متشكل از مجلس سنا و مجلس نمايندگان
است. مجلس سنا 100 عضو(2 نفرازهرايالت دارد )كه با رأي تمامي افراد بالغ
براي 6 سال انتخاب مي‌گردند.
هر دو سال يك سوم سناتورها بازنشسته مي‌شوند. 435 عضو مجاس نمايندگان براي
دورذه دو ساله از حوزه‌هاي انتخاباتي تك نماينده‌اي به طور مستقيم انتخاب
مي‌گردند. اعضاي بدون حق رأي اين مجلس از بخش كلمبيا، گوام، پوار توريكو،
جزاير ويرجين آمريكا و ساموآي آمريكا انتخاب مي‌شوند.
قدرت اجرايي فدرال در اختيار رئيس جمهور است . اين شخص حد اكثر براي دو
دوره چهار ساله خدمت مي كند. نامزدهاي رياست جمهوري به يك سري انتخابات
مقدماتي ايالتي تن در مي دهند تا هر كدام از احزاب بتوانند نامزدي مرجع را
بر گزينند .
رئيس جمهور و معاون رئيس جمهور را هيات انتخاباتي متشكل از نمايندگان متعهد
به پشتيباني از نامزدهاي خاص رياست جمهوري انتخاب مي كند. اين هايات با
راي تمامي افراد بالغ انتخاب ميشود. رئيس جمهور با تائيد مجلس سنا ، كابينه
وزيران را انتصاب مي كند.
هر كدام از50 ايالت قانون اساسي، هيات مقننه و اختيارات وسيع مجزاي خود را
دارد. قدرت اجرايي هر ايالت در دست فرماندار است كه با راي عمومي انتخاب
مي‌شود .
 احزاب عمده سياسي عبارتند از :
• حزب دموكرات
• حزب جمهوري خواه.

 ایلات آمریکا
نام ایالت مساحت(کیلومتر مربع) مرکز تاریخ پیوستن به اتحاد مخفف نام ایالت
آرکانزاس 137,754 لیتل راک 15ژوئن 1836 به عنوان بیست و پنجمین ایالت Ark
آریزونا 295,259 فینیکس 14فوریه 1912 به عنوان چهل و هشتمین ایالت Ariz

آلاباما
133,915 مونتگومری 14دسامبر 1819 به عنوان بیست و دومین ایالت Ala
آلاسکا 1,530,693 جونو 3 ژانویه 1959 به عنوان چهل و نهمین ایالت مخفف
ندارد
آیداهو 216,430 بویزی 3ژانویه 1890 به عنوان چهل و سومین ایالت مخفف
ندارد
آیوا
145,752 دموینز 28 دسامبر 1846 به عنوان بیست و نهمین ایالت Ia
اورگن
251,418 سیلم 14 فوریه 1859 به عنوان سی و و سومین ایالت Ore
اوکلاهما 181,185 اوکلاهما سیتی 16 نوامبر 1907 به عنوان چهل و ششمین ایالت
Okla
اوهایو
115,998 کلمبوس 1 مارس 1803 به عنوان هفدهمین ایالت مخفف ندارد
ایلی نوی 149,885 اسپرینگ فیلد 3 دسامبر 1818 به عنوان بیست و یکمین
ایالت Iu
ایندیانا 94,309 ایندیاناپلیس 11 دسامبر 1816 به عنوان نوزدهمین ایالت Ind
پنسیلوانیا 119,251 هاریسبرگ 12دسامبر 1787 به عنوان دومین ایالت Pa
تکزاس 691,027 آستین 29 دسامبر 1845 به عنوان بیست و هشتمین ایالت مخفف
ندارد
تنسی 109,152 ناشویل 1 ژوئن 1796 به عنوان شانزدهمین ایالت Tenn
جورجیا
152,576 آتلانتا 2 ژانویه 1788 به عنوان چهارمین ایالت Ga
داکوتای جنوبی 199,730 پیر 2 نوامبر 1889 به عنوان چهلمین ایالت SD
داکوتای شمالی 183,117 بیسمارک 2 نوامبر 1889 به عنوان سی و نهمین ایالت
ND
دلاویر 5,292 دو ور 7 دسامبر 1787 به عنوان اولین ایالت Del
رود آیلند 3,139 پراویدنس 29 مه 1790 به عنوان سیزدهمین ایالت RI
فلوریدا
151,939 تالاهاسی 3 مارس 1845 به عنوان بیست و هفتمین ایالت Fla
کارولینای جنوبی 80,582 کلمبیا 23 مه 1788 به عنوان هشتمین ایالت SC
کارولینای شمالی 136,412 رالی 21 نوامبر 1789 به عنوان دوازدهمین ایالت NC
کالیفرنیا 411,047 ساکرامنتو 9 سپتامبر 1850 به عنوان سی و یکمین ایالت
Calif
کانتیکات 12,997 هارتفورد ژانویه 1788 به عنوان پنجمین ایالت Conn
کانزاس 213,096 توپکا 29 ژانویه 1861 به عنوان سی و چهارمین ایالت Kan
کلرادو 269,594 دنور 1 اوت 1876 به عنوان سی و هشتمین ایالت Colo
کنتاکی 104,659 فرانکفورت ژوئن 1792 به عنوان پانزدهمین ایالت Ky
لوئیزیانا
123,667 باتون روژ 30 آوریل 1812 به عنوان هیجدهمین ایالت La
ماساچوست
21,455 بستون فوریه 1788 به عنوان ششمین ایالت Mass
مریلند
27,091 ناپلیس 28 آوریل 1788 به عنوان هفتمین ایالت Md
مونتانا 280,847 هلنا 8 نوامبر 1889 به عنوان چهل و یکمین ایالت Mont
میزوری
180,514 جفرسون سیتی 10 اوت 1821 به عنوان بیست و چهارمین ایالت Mo
می سی سی پی 123,514 جکسون 10دسامبر 1817 به عنوان بیستمیم ایالت Miss
میشیگان
251,493 لانسینگ 26 ژانویه 1837 به عنوان بیست و ششمین ایالت Mich
مین 86,156 آکوستا 15 مارس 1820 به عنوان بیست و سومین ایالت Me

مینه سوتا 224,329 سنت پل 11 مه 1858 به عنوان سی و دومین ایالت Minn
نبراسکا
200,349 لینکن 1 مارس 1867 به عنوان سی و هفتمین ایالت Nebr
نوادا
286,352 کارسون سیتی 31کتبر 1864 به عنوان سی و ششمین ایالت Nev
نیوجرزی
20,168 ترنتون 18دسامبر 1787 به عنوان سومین ایالت Nj
نیومکزیکو
314,924 سانتافه 6 ژانویه 1912 به عنوان چهل و هفتمین ایالت NM
نیو همپشیر
24,023 کنکورد 21وئن 1788 به عنوان نهمین ایالت NH
نیویورک
136,583 آلبانی 6 ژوئیه 1788 به عنوان یازدهمین ایالت NY
واشینگتن
229,429 المپیا نوامبر 1889 به عنوان چهل و دومین ایالت Wash
وایومینگ 253,324 شاین 10ژوئیه 1890 به عنوان چهل و چهارمین ایالت Wyo
ورمونت
24,900 مونت پلیر 4 مارس 1791 به عنوان چهاردهمین ایالت Vt
ویرجینیا 105,586 ریچموند 26 ژوئن 1788 به عنوان دهمین ایالت Va
ویرجینیایی غربی
62,758 چارلستون 20 ژوئن 1863 به عنوان سی و پنجمین ایالت Wva
ویسکانسین
171,496 مدیسن 29 مه 1848 به عنوان سی امین ایالت Wise
هاوائی
16,760 هونولولو اوت 1959 به عنوان پنجاهمین ایالت مخفف ندارد
یوتا 219,887 سالت لیک سیتی 4 ژانویه 1896 به عنوان چهل و پنجمین ایالت
مخفف ندارد
بخش فدرال__(بخش کلمبیا)
179 واشینگتن DC


آموزش :
ميزان باسوادي: 97%
سنين تحصيل اجباري: 7 تا 16 (در بيشتر ايالات
تعداد دانشگاه: 658 دانشگاه و 980 كالج همطراز با دانشگاه.



دفاع :

كل نيروهاي مسلح: 600/910/1 به علاوه 700/721/1
ذخيره (1993).
خدمت سربازي : ندارد، هرچند در زمان جنگ افراد منتخب فراخوانده مي‌شوند.


جغرافیا :

جلگه ساحلي آتلانتيك در سراسر طول ساحل شرقي، از جمله شبه
جزيره پست فلوريدا و سر تا سر ساحل خليج مكزيك ، جايي كه عرض آن تا 800
كيلومتر به دور از ساحل مي رسد، امتداد دارد. در غرب اين جلگه سينه كش
كوههاي بلور ريج با شيبي تند قرار دارد كه شرقي ترين بخش كوههاي پر درخت
آپالاش را تشكيل مي دهد.
كوههاي آپالاش از شمال تا جنوب در حدود 2400 كيلومتر امتداد دارد و ارتفاع
آنها تا 2037 متر در قله ميچل مي رسد. بزرگترين ناجيه طبيعي ايالات متحد
آمريكا جلگه وسيع داخلي است كه ورود مي سي سي پي و شاخه هاي اصلي اش از
جمله رودهاي ميزوري ، آركانزاس، نبراسكا، اوهايو و رد در آن جريان دارد.
اسن زمين پست از درياچه هاي بزرگ در شمال تا جلگه ساحلي در جنوب و از
كوههاي راكي در غرب تا كوههاي آپالاش در شرق وسعت دارد.
ناحيه سنترال لوندز – بخش شرقي زمين پست مذكور – مناطق كشت پنبه در جنوب و
ذرت در شمال را در بر دارد و ناحيه گريت پلينذ – بخش غربي و حشك تر زمين
پست مذكور – از حدود 480 كيلومتري غرب مي سي سي پي شروع مي‌شود . غرب
ايالات متحد آمريكا مرتفع ترين ناجيه اين كشور است, و شامل كوههاي راكي در
شرق و رشته كوههاي كاسكيد، سيئرا نودا و ساحلي در غرب است. ادامه اين كوهها
در شمال از كانادا مي گذرد و تا ساحل آلاسكا ادامه دارد. منطقه كوهستاني
غرب به ويژه در طول خط گسله سان آندرثاس در كاليفرنيا در معرض زمين لرزه
قرار مي گيرد.
20 جزيره هاوايي – در اقيانوس آرام – در اصل آتش فشاني است و داراي آتش
قشان هاي فعال است. زندگي گياهان خودرو در آمريكا از گياهان سرد و بي درخت
آلاسكا تا مناطق استوايي هاوايي وسعت تنوع دارد، و شامل جنگل كاج در شمال
غربي ، بوته زار مديترانه اي در شمال غرل كاليفرنيا، استپ و بيابان در غلات
انترمونتانه، و چمنزارهاي گريت پلين است.
 رودهاي مهم: مي سي سي پي ( با ميزوري و رد ، راك) ريوگراند، يوكان (
بانيسوتلين) ، آركانزاس، كلردو ، اوهايو ( باالاگني) ، رد ، كلمبيا.
 آب و هوا: در آمريكا از نظر آب و هوا تفاوتهاي بسيار منطقه اي هست.
كوههاي پست ساحل اقاينوس آرام در شمال غرب مرغوبترين منطقه امريكاست. سواحل
كاليفرنيا آب و هواي مديترانه اي گرمي دارد. اوضاع بياباني يا شبيه
بياباني در دره هاي مناطق كوهستاني غالب است. در جلگه هاي بزرگ قاره اي
(گريت پلينز) 250 تا 750 ميلي متر در سال مي بارد.
در حالي كه ستنرال لواندز به طرف شرق منطقه داخلي قاره معتدل درجات دما
روي مي دهد. شرق كشور كلا شرق مرطوب و دما در ناحيه شبه استوايي فلواريدا
بالاتر است. سواحل آلاسكا آب و هواي سرد و دريايي دارد در حالي كه در شمال و
مناطق مركزي قطبي است. هاوايي با دماي بالا و تنوع كم فصلي آب و هواي
اقيانوس آرام را دارد.


اقتصاد :

مقاو ايالات متحد آمريكا به عنوان بزرگترين قدرت
اقتصادي جهان را ژاپن به خطر انداخته است و آمريكا در توليد بيشتر محصولات
به غير از نفت، مواد شيميايي ، برخي از فلزات و ماشيت آلات و كاغذ روزنامه
خودكفاست. كشاورزي كاملا مكانيزه است و مازاد بسياري را براي صادرات توليد
می كند.
كشتهاي عمده، شامل ذرت ، گندم ، سويا، نيشكر، جو، پنبه، سيب زميني و انواع
زياد ميوه ( از جمله مركبات از فلوريدا و كاليفرنيا) است. بيش از يك جهارم
مساحت آمريكا زمين چراگاهي است پرورش گاو و گوسفند در ناحيه گريت پلينز با
اهميت است.
درختزارها بيش از 30% مساحت كشور را تشكيل مي دهد و اساس دومين صنعت چوب
بزرگ جهان است. آمريكا منابع طبيعي بزرگي دارد، از جمله زعال سنگ ( عمدتا
در كوههاي آپالاش) ، سنگ آهن ،‌نفت و گاز طبيعي ( بيشتر در ايالات تكزاس و
آلاسكا و كاليفرنيا) ، مس، بوكسيت ، سرب ، نقره ، روي، موليبدم، تنكستن،
جيوه و فسفات ، و رودهاي عمده اي كه مناسب توليد نيروي هيدروالكتريك است.
اساس صنعتي آمريكا گوناگون است. صنايع مهم شامل آهن و فولاد ، و وسايل
نقليه موتوري ، الكتريك و الكترونيك ، غذايي، شيميايي، سيمان، الومينيوم ،
هوا – فضايي ، مخابرات و نساجي و پوشاك ، و انواع مختلف كالاهاي مصرفي است.
توريسم از منابع مهم درآمد ارز خارجي است.
صنايع خدماتي بيش از سه چهارم نيروي كار را در بر دارد. امور مالي ، بيمه و
بانكداري مهم است ، و وال استريت ( در نيويورك ) يكي از مهم ترين بورسهاي
اوراق بهادار در جهان است. سياست اقاصادي آمريكا در سر تا سر جهان اعمال
نفوذ مي كند بنابر اين احياء فشار براي اعمال حمايت از تجارت داخلي در
اواخر دهه 1980 و آغاز دهه 1990 موجب نگراني بين المللي شد.


تاریخ معاصر :

در آغاز قرن نوزدهم، ايالات متحد امريكا به موجب
خريد لوئيزيانا مساحت كشور را دو برابر كرد. اين تملك مرز ايالت متخد را به
اعماق ناحيه سنترال لولندز كشاند. گسترش ايالات متحد امريكا به سوي غرب،
اينكشور را از ملتي عقب مانده و زراعي به قدرتي جهاني مبدل كرد كه از
اقيانوس اطلس تا اقيانوس آرام وسعت داشت.
در نتيجه چندين جنگ با مكزيك در دهه 1840 سرزمينهاي جديد وسيعي – تكزاس
،‌كاليفرنيا ، آريزونا و نيومكزيكو – به اتحاد افزوده شد. ميان شمال كشور
كه به طور فزاينده اي صنعتي مي‌شد و جنوب كشور كه زراعي بود بر سر مسأله
برده داري تنش نمايان شد. اين امر تحت رياست جمهوري آبراهام لينكلن (1809
تا 1865) منجر به جنگ دااخلي گرديد. شمال پيروز شد، ولي پس از خروج سربازان
فدرال از جنوب در 187 تفكيك نژادي بار ديگر در جنوب برقرار شد و تا پس از
جنگ جهاني دوم ادامه يافت.
بين سالهاي 1880 تا 1900 امريكا به صورت غول صنعتي درآمد. در همان زمان با
سرازيري سيل مهاجرات به دنياي جديد به ويژه از آلمانو اروپاي شرقي و روسيه،
جمعيت كشور در حد كلاني افزايش يافت. علاقه به تجارت جهاني، درگيري آمريكا
در خارج از كشور را افزايش داد شورش كوبا بر ضد سلطه اسپانيا امريكا را به
جنگ با اسپانيا (1898)‌ مشاند و موجب تسلط امريكا بر فيليپين، پوئرتوريكو و
گوام شد. شركت امريكا در جنگ جهاني اول از 1917 پيروزي متفقين را سرعت
بخشيد، ولي در پرزيدنت وودرو ويلسون (1856 تا 1924) عدول شد.
بعد از پايان جنگ امريكا به سياست انزواگرايي و حمايت از تجارت داخلي عقب
نشيني كرد. برقراري قانون منع توليد و فروش مشروبات الكلي (1919 تا
1933)موجب افزايش فعاليت بانداهي تبهكار و قاچاق شد، ولي دهه 1920 دوران پر
رونقي بود تا اينكه در 1939 با سقوط بورس اوراق بهادار بحران اقتصادي آغاز
گشت. سرمايه گذاري و مداخله از سوي دولت فدرال به واسطه برنامه «طرح جديد»
پرزيدنت فرانكلين روزولت (1882 تا 1945) به اوضاع كمك كرد. حمله ژاپن به
پايگاه دريايي پرل هاربر در 1941 امريكا را وارد جنگ جهاني دوم كرد. درگيري
امريكا در صحنه جنگ اروپا و اقيانوس آرام سرنوشت ساز بود ودر 1945 اين
كشور را متعهد به نقشي جهاني به صورت ابر قدرت كرد. مساعدت آمريكا (از طريق
طرح مارشال) در بازسازي اروپا و ژاپن مؤثر بود.
طي جنگ سرد از اواخر دهه 1940 تا پايان دهه 1980، امريكا در برابر چيزي كه
آن را خطر جهاني اتحاد شوروي تعبير مي‌كرد ايستاد. امريكا به عنوان رهبر
اتحاد غرب در اروپا، خاور دور، اقيانوسهاي هند و آرام پايگاههاي نظامي
ايجاد كرد و بدين ترتيب بلوك شوروي رابه محاصره درآورد. امريكا در جنگ كره
(1950 تا 1953) با نيروهاي چين و كره شمالي درگير شد و در گواتمالا (1954)،
لبنان (1958 و 1983 تا 1985) ، جمهوري دومينيكن (1965)، پاناما(1968 و
1989) و گرادانا (1983) مستقيما مداخله نظامي كرد. ولي بزرگترين تعهد در
ويتنام بود، جايي كه از 1964 تا 1973 نيروهاي امريكايي كوشيدند تامانع سلطه
كمونيستها بر هندوچين شوند، ولي سرخوردگي فزاينده ازجنگ آمريكا را وادار
به عقب نشيني كرد.
ا زدهه 1950 جنبش حقوق مدني – به رهبري مارتين لوتركينگ (1929 تا 1968) –
براي كسب ح-حقوق كامل سياسي براي سياهپوستان و براي لغو جدايي نژادي در
مدارس، بيمارستان‌ها و غيره مبارزه كرد. در اوائل دهه 1960 پرزيدنت جان
فيتز جرالد كندي (1917 تا 1963) تبعيض نژادي را غير قانوني كرد. كندي از
تهاجم ناموفق كوبا از سوي تبعيديان راستگرا در 1961 حمايت كرد، با موفقيت
بر شوروي فشار آورد تا موشكهايش را از كوبا برچيند (1962). در 1963 كندي
ترور شد . در دهه 1970 مسائل رو به رشد اقتصادي منجر به انتخاب رونالد
ريگان (متولد 1911) به رياست جمهوري گرديد. ريگان پيرو سياست تثبيت اقتصاد
كشور با كنترل ميزان پول در گردش بود. امريكا به ادامه پشتيباني از جنبشها و
دولتهايي پرداخت كه حمايت از آنها را مطابق با منافع غرب تلقي مي‌كرد.
براي مثال، حمايت از اسرائيل در خاورميانه و تأمين تسليحاتي چريكهاي يونيتا
درآنگولا و چريكهاي كنترا در نيكاراگوا. با اين حال مبارزه طلبي اقتصادي
روز افزون ژاپن و فروريزي اقتدار شوروي در اروپاي شرقي در 1989، سوالاتي را
درباره نقش جهاني امريكا در آينده پيش كشيده است.
در اوايل 1990 پرزيدنت جورج بوش (متولد 1924) برنامه‌هاي تعطيل بعضي از
پايگاههاي نظامي خارج از كشور را اعلام كرد. ولي كمي بعد در همان سال پس از
تهاجم عراق به كويت (2 اوت 1990) ائتلاف بين المللي بر ضد عراق را
سازماندهي كرد. نيروهاي آمريكايي در نبرد سنگين ولي كوتاه مدت هوايي و
زميني (ژانويه و فوريه 1991) كه كويت آزاد ساخت، نقش عمده‌اي ايفا كردند.
در 1992 نيروهاي آمريكايي اقدامات كمك رساني در سومالي را رهبري
كردند.همچنین در سال 2004 ارتش آمریکا رژیم بعث عراق را از صحنه قدرت کنار
زد.