بسیاری از مردم به اشتباه باور دارند که استعمال کوکائین از طریق بینی اعتیادآور نبوده و ضرر آن از دیگر مواد مخدر کمتر است.
معمول ترین تأثیرات جسمی استفاده از کوکائین عبارتند از:
- نوسان در فشار خون، ضربان قلب و میزان تنفس
- حالت تهوع و دل آشوبه
- استفراغ
- اضطراب
- بی خوابی
- از دست دادن اشتها که باعث سوء تغذیه و کاهش وزن می شود
- تورم و خون ریزی غشای مخاطی
- بیقراری و اضطراب
- آسیب به مجاری بینی
- صدمه به شش ها
- احتمال سکته قلبی، مغزی و تشنج
عکس العمل آنی بدن به استفاده از کوکائین شامل افزایش فشار خون، تنفس نامرتب، افزایش دمای بدن و گشادی مردمک چشم ها میشود. با مسدود شدن سرخرگهای تاجی فشار خون بالا رفته و انتقال خون به قلب تقلیل می یابد. این امر می تواند تا یک ساعت پس از استفاده از مواد باعث حمله قلبی و یا تشنج گردد. مصرف کنندگان دائمی و مبتلایان به بیماری فشار خون بالا، بیماری صرع و نارسایی قلبی مشخصا" در معرض خطر بیشتری قرار دارند. تحقیقات نشان داده است که حتی افرادی که سابقه مشکلات و ناراحتی های قلبی نداشته اند با استفاده از کوکائین در معرض احتمال بروز این مشکلات قرار می گیرند. استفاده مفرط این ماده باعث حساس شدن مغز بر روی تأثیرات این ماده شده در نتیجه میزان بسیار کمی از آن می تواند موجب ایست قلبی شود. افرادی که کوکائین را تزریق می کنند در معرض بالاتری از خطر ابتلا به بیماری ایدز و هپاتیت هستند چرا که استفاده از سرنگ مشترک موجب انتقال این بیماریها می شود. استفاده از کوکائین می تواند گاهی باعث آلرژی و حساسیت به خود ماده و یا ترکیبات آن شود.
تأثیرات کوتاه مدت کوکائین بر بدن چیست؟
تأثیرات کوکائین بر بدن معمولا" پس از یکبار استفاده نمایان شده و معمولا" در طی چند دقیقه و گاهی چند ساعت محو میشود. مصرف کوکائین به مقدار کم (مثلا" 100 میلی گرم) معمولا" باعث احساس نشاط و سرخوشی، انرژی کاذب، پرحرفی، هوشیاری ذهنی مخصوصا" به بینایی، شنوایی و لامسه می شود. این احتمال وجود دارد که به طور موقت تمایل به غذا و خواب هم کاهش یابد. بعضی از مصرف کنندگان معتقدند که استفاده از این ماده به آنان توانایی بیشتری برای انجام یک سری فعالیت های جسمی و حل تکالیف عقلی می دهد در حالیکه عده ای دیگر بر خلاف این موضوع اعتقاد دارند. تاثیر کوتاه مدت کوکائین عبارت است از:
- افزایش انرژی کاذب در بدن
- کاهش اشتها
- هوشیاری ذهنی و روانی
- افزایش ضربان قلب
- افزایش فشار خون
- انقباض عروق
- افزایش دمای بدن
- گشادی مردمک چشم ها
مدت زمان تأثیر کوکائین بر احساس سرخوشی فوری، بستگی به نوع استفاده از این مواد دارد. هرچه جذب این ماده سریعتر اتفاق افتد احساس سرخوشی شدیدتر خواهد بود. به همین نسبت سرعت جذب این ماده باعث کاهش زمان نشئگی می شود. هجوم نشئگی با استفاده مواد از طریق استشمام کندتر صورت میگیرد و ممکن است بین 15 تا 30 دقیقه طول بکشد در حالیکه تدخین ماده ممکن است مدت زمان این حالت را به 5 تا 10 دقیقه برساند. با اینکه استفاده از این مواد به مقدار زیاد (مثلا" چند صد میلی گرم یا بیشتر) باعث تشدید حالت نشئگی شده اما ممکن است منجر به رفتارهای غیرعادی، نامنظم، آشفته و حتی خشونت فرد شود. این افراد ممکن است رعشه، گرفتگی عضلات، مالیخولیا و دوران سر را هم تجربه کنند. عده ای از مصرف کنندگان کوکائین از حالات بیقراری، اضطراب و تندخویی صحبت می کنند. در مواردی بسیار نادر،اولین استفاده از کوکائین یا مدت کوتاهی پس از استفاده منجر به مرگ ناگهانی فرد مصر کننده می شود. مرگ های ناشی از استفاده از کوکائین معمولا" به علت ایست قلبی پیرو توقف دستگاه تنفسی است.
تأثیرات بلندمدت استفاده از کوکائین بر روی بدن چیست؟
کوکائین از جمله مواد مخدرهای بسیار اعتیادآور است. با یکبار استفاده از کوکائین، افراد ممکن است قادر به پیش بینی و یا کنترل میزان استفاده آتی از این ماده نباشند. به نظر می رسد که تأثیر تحریک کننده و اعتیادآور کوکائین به دلیل قابلیت این ماده در جهت مهار کردن و جذب دوپامین به وسیله سلولهای عصبی است. دوپامین به عنوان بخشی از سیستم پاداشی مغز تولید شده و به طور مستقیم و یا غیرمستقیم بر بخش اعتیادآور هر نوع مواد مخدر تأثیر دارد.
تأثیرات دراز مدت اعتیاد به کوکائین عبارتند از:
- تندخویی
- اغتشاشات خلق و خویی
- بیقراری
- مالیخولیا یا پارانویا
- توهمات سمعی و شنیداری
زیاده روی در مصرف کوکائین، استفاده ممتد و افزایش مقدار مصرف باعث افزایش تندخویی، بیقراری و پارانویا میشود. این خود ممکن است باعث روان پریشی مالیخولیایی کامل شده و فرد مصرف کننده ارتباط با دنیای واقعی اطراف خود را از دست داده و گاهی دچار توهمات سمعی مانند شنیدن صداهای مختلف شود.
عوارض پزشکی مصرف کوکائین چیست؟
مصرف کوکائین باعث عوارض پزشکی گوناگونی می شود. از معمول ترین این عوارض می توان از تأثیر آن بر انقباض عروق قلبی شامل بی نظمی ضربان قلب، حمله قلبی، تأثیرات تنفسی مانند درد سینه، ایست تنفسی، تأثیرات عصبی شامل سکته مغزی، ایست مغزی یا سردرد و عوارض التهابات روده ای شامل درد شکم و یا استفراغ و تهوع نام برد.
روش های مختلف استفاده از کوکائین می تواند تأثیرات نامطلوب گوناگونی را باعث شود. به طور مثال استشمام ممتد کوکائین باعث خونریزی بینی، از دست دادن حس بویایی، مشکل بلع، گرفتگی صدا و تحریکات دیواره های حفره های بینی بوده که منجر به تورم وخیم و آبریزش مدام بینی خواهد شد. کوکائین هضم شده باعث قانقاریای وخیم روده شده که در اثر کمبود جریان خون در آن نقطه بوجود می آید. از آنجائیکه که کوکائین قابلیت کاهش اشتهای به غذا را دارد بسیاری از مصرف کنندگان فعال کوکائین اشتهای خود را از دست داده و این امر منجر به کاهش وزن و سوء تغذیه آنان میشود. تحقیقات نشان داده است که ترکیب استفاده کوکائین و الکل خطری بالقوه است. ترکیب این دو مواد باعث تبدیل آنها به ماده ای به نام کوکاتیلین شده که مدت تأثیر زمانی طولانی تری بر روی مغز را دارا می باشد و به مراتب از هر دو این مواد به تنهایی سمی تر است. در حالیکه تحقیقات بیشتری در این زمینه الزامی است ولی قابل ملاحظه است که ترکیب این دو مواد معمول ترین نوع ترکیب مواد مخدری است که باعث مرگ مصرف کنندگان می شود.
کوکائین به چه شکل تأثیرگذاری می کند؟
در زمینه چگونگی تأثیر دلپذیر کوکائین بر بدن و دلیل اعتیادآور بودن این ماده تحقیقات بسیاری صورت گرفته است. دانشمندان نقاطی در مغز کشف کرده اند که در اثر تحریک، باعث ایجاد حس لذت و سرخوشی می شوند.
یکی از سیستم های عصبی که به نظر می رسد بیشتر از هر قسمت دیگری تحت تأثیر کوکائین قرار می گیرد در بخشی عمیق در مغز به نام Ventral Tegmental Area (مغز میانی بطنی) قرار دارد. سلولهای عصبی ریشه گرفته از این بخش به قسمت دیگری از مغز به نام Nucleus Accumbens راه می یابند که این بخش از مغز یکی از مراکز کلیدی لذت و سرخوشی در مغز است. تحقیقات بر روی حیوانات نشان داده است که تمامی محرکین سرخوشی و لذت مانند غذا، آب، روابط جنسی واستفاده از انواع مواد مخدر باعث افزایش فعالیت مغز در این ناحیه می شوند. در یک پروسه عادی در درون مغز، دوپامین به وسیله یک عصب خاص به سیناپس (فاصله کوتاه بین دو رگ عصبی)که محل ادغام گیرنده های دوپامین با عصب های همسایه است انتقال می یابد. معمولا دوپامین بوسیله پروتئینی خاص به نام " ناقل دوپامین (Transmitting Neurons)" و یا به اعصاب ناقل (Dopamin Transporters) بازگشت داده می شود. در صورت وجود کوکائین در بدن، این ماده به ناقلین دوپامین چسبیده و باعث انسداد پروسه عادی بازیافت می شود. در نتیجه دوپامین در منطقه سیناپس جمع شده و باعث وقوع حس لذت و سرخوشی ناشی از استعمال کوکائین می شود. چنانچه مصرف کوکائین ادامه یابد میزان استقامت بدن در مقابل این ماده بالا میرود. به این شکل که هر چه مقدار ماده مصرفی و دفعات استفاده آن بیشتر شود، مغز برای تولید سطح حس سرخوشی و لذتی که با استفاده نخستین ایجاد شده بود به میزان بیشتری از کوکائین نیاز دارد. تحقیقات نشان داده است که طی مدت اجتناب و ترک کوکائین، یادآوری حس سرخوشی و یا حتی تماس با هر چیز که نشانه ای از این حس را همراه داشته باشد باعث تحریک و اشتیاق برای استفاده از مواد و بازگشت به آن، حتی پس از مدت طولانی اجتناب از مصرف است. مصرف کوکائین باعث اضطراب و افسردگی می شود که گاهی ممکن است تا هفته ها ادامه یابد. اقدام به ترک این ماده گاهی تنها به خاطر فرار از این افسردگی مفرط امکان پذیر نیست و باعث استفاده بیشتر شخص معتاد از این ماده برای چیره شدن به این حالت نامطلوب افسردگی می شود.
برای شنیدن و دانلود صوت مورد نظر به سایت رادیو اینترنتی ایران صدا به این آدرس مراجعه نمایید.[You must be registered and logged in to see this link.]