هفته‌ نخست دسامبر، ایام روبانهای قرمز است. همزمان با اول دسامبر و در روز جهانی ایدز، در اغلب کشورهای جهان، لباسهای مردم به روبان قرمز مزین می‌شود تا بار دیگر توجه و مراقبت در برابر HIV/AIDS را متذکر شده و تحقق تعهدات را به دولتمردان و سیاستگزاران یادآوری ‌کنند.
روبان سرخ رنگ ایدز در حالی مردم دنیا را به نبرد با این بیماری متحد کرده و لزوم توانمندتر شدن جوامع در شناسایی و مقابله با «طاعون قرن» را گوشزد می‌کند که علیرغم تاکیدهای انجام شده در جهت رفع انگ و تبعیض از بیماران مبتلا به ایدز، هنوز هم گاهی رنگ‌های قرمز تند، آهنگ‌های وحشتناک، تصاویر دلهره‌آور و ... به عنوان نمادی برای ایدز در نظر گرفته می‌شود.
با هدف یادآوری این نکته که HIV/AIDS در دنیا از بین نرفته و هنوز باید کارهای زیادی برای آن انجام شود، مردم دنیا هر سال با شعار خاصی به استقبال روز جهانی ایدز می‌روند؛ یک سال با شعار «اعتیاد و روابط جنسی محافظت نشده، زمینه‌ساز خطر ابتلا به HIV/AIDS» سال دیگر « مصرف مواد روان گردان و الکل زمینه‌ساز خطر ابتلا به HIV/AIDS» و یک سال دیگر با شعار «آنچه ما را در معرض ابتلا به ایدز قرار می‌دهد رفتار ماست نه زندگی در کنار افراد مبتلا». امسال نیز روز جهانی ایدز، دسترسی به آموزش، پیشگیری، مراقبت و درمان ایدز را حق همه انسان‌ها می‌داند و تاکید دارد که با مشارکت در اطلاع رسانی، گسترش خدمات پیشگیری و درمان، پرهیز از انگ و تبعیض همه را از این حق بهره‌مند سازد.
پس امسال با شعار «دسترسی به آموزش، پیشگیری، مراقبت و درمان ایدز حق هر انسان است» به استقبال روز جهانی ایدز می‌رویم و باز هم "تحقق تعهدات" را به سیاستگذاران و دولتمردان در سراسر جهان گوشزد می‌کنیم.
براساس گزارش‌های رسمی وزارت بهداشت، 20 هزار و 130 نفر از 4/33 میلیون مبتلا به HIV/AIDS در دنیا را ایرانی‌ها تشکیل می‌دهند. این در حالیست که به گفته دکتر صداقت، رییس اداره ایدز وزارت بهداشت، بر اساس الگوی سازمان جهانی بهداشت، برای امسال حدود 80 هزار مبتلا به ایدز در کشور تخمین زده می‌شود.
این وضعیت در حالی است که دکتر مسعود مردانی، عضو کمیته مراقبت و درمان ایدز وزارت بهداشت، نسبت به کاهش سن ابتلا به HIV در کشور و همچنین افزایش میزان ابتلای زنان به این بیماری هشدار می‌دهد و با بیان این که 9/37 درصد مبتلایان در گروه‌ سنی 25 تا 34 سال قرار دارند، به تغییر اپیدمیولوژیک HIV‌ از اعتیاد تزریقی به رابطه جنسی اشاره می‌کند و می‌گوید: پرداختن به مباحث آموزش بهداشت جنسی بسیار حائز اهمیت است؛ چرا که 10 سال گذشته اولویت ایدز، کاهش آسیب در معتادان تزریقی بود، اما اکنون باید اولویتها به سمت آموزش گروههای در معرض خطر به ویژه جوان‌ها در روابط جنسی باشد.
دکتر صداقت نیز در رابطه با هشدارهای مطرح در زمینه موج سوم ایدز از طریق روابط جنسی به ایسنا، می‌گوید: بر اساس تجربیات کشورهای دیگر، موج سوم این بیماری از طریق روابط جنسی یک پیش آگهی برای ماست. در مجموع زمانی که این بیماری در یکی از گروههای رفتاری پرخطر کنترل می‌شود به دلیل همپوشانی الگوهای انتقال، امکان تغییر الگوی انتقال بیماری غیرمحتمل نیست. بر این اساس نگرانی خود را نسبت به دیگر گروه‌های آسیب از جمله زنان و همچنین سوء مصرف مواد روانگردان از موج سوم این بیماری اعلام می‌کنیم.
رییس اداره ایدز وزارت بهداشت با هشدار نسبت به گسترش داروهای روان گردان به ویژه میان جوانان و خطر جایگزین شدن این داروها در اعتیاد تزریقی و ایدز، بر لزوم اجرای برنامه‌های پیشگیرانه به منظور کنترل بیشتر این تهدید در جامعه تاکید می‌کند و می‌گوید: چرا که سوء مصرف داروها و مواد روان‌گردان و همچنین الکل که عمدتا میان جوانان رواج دارد، افزایش کاذب تمایلات جنسی را سبب شده و ممکن است قدرت تصمیم‌گیری را زایل کند. بنابراین لازم است تا با اقدامات پیشگیرانه موفقیت ایجاد شده در کاهش آسیب اعتیاد تزریقی در مورد موج سوم ایدز تکرار شده و به این ترتیب از بروز موج سوم این بیماری جلوگیری شود.
دکتر صداقت به کنترل ایدز در مصرف کنندگان تزریقی مواد مخدر اشاره می‌کند و می‌افزاید: همچنین به دنبال برنامه‌های کاهش آسیب، از شیب تند این بیماری در زندانیان کاسته شده که این امر نشان دهنده موفقیت برنامه‌های کاهش آسیب چه در زندان‌ها و چه در سطح جامعه است.
به گفته وی، بر اساس الگوی سازمان بهداشت جهانی وجود 80 هزار فرد مبتلا به ایدز در کشور تخمین زده می‌شود که از این تعداد حدود 20 هزار نفر شناسایی و ثبت شده‌اند و ممکن است باقی مانده این افراد از بیماری خود اطلاع نداشته باشند. به منظور فراهم آوردن امکان دسترسی به خدمات مشاوره‌ای، مراکز مشاوره و کلینیکهای مثلثی در کشور گسترش یافته و خدمات مشاوره‌ای، آزمایشی و درمان رایگان و محرمانه از سوی آنها ارایه می‌شود.
دکتر صداقت با تاکید بر لزوم حساس بودن خانواده‌ها نسبت به این بیماری،گفت: بنابراین لازم است اگر خانواده‌ها سوالی دارند و به هر دلیلی در معرض رفتارهای پرخطر قرار گرفتند، با فکری آسوده به مراکز مشاوره مراجعه و خدمات رایگان را دریافت کنند و مطمئن باشند که اطلاعات آنها محرمانه باقی خواهد ماند. به این ترتیب می‌توان بیماری را در مراحل اولیه شناسایی و اقدامات لازم را انجام داد.
همواره متخصصان در مورد تمام بیماری‌ها پیشگیری را مقدم بر درمان می‌دانند. این در حالی است که باز هم همین متخصصان سهم پیشگیری در بودجه‌های بهداشتی - درمانی کشور را بسیار ناچیز و حتی فراموش شده می‌دانند؛ سهمی که حداقل در مورد بیماری‌هایی همچون ایدز باید بیش از اینها مورد توجه قرار گیرد. دکتر صداقت در رابطه با اعتبارات تخصیصی ایدز در وزارت بهداشت به ایسنا می‌گوید: بر اساس برنامه ارایه شده، امسال حدود 50 میلیارد ریال به صورت متمرکز به مبحث ایدز در وزارت بهداشت تخصیص داده شد. این در حالی است که برای اجرای برنامه‌هایمان رقمی بیش از این حد پیش بینی می‌کردیم.
وی می‌گوید که به دلیل محدودیت بودجه، برنامه‌های مرتبط با ایدز وزارت بهداشت با اولویت‌بندی پیش می‌روند؛ به این ترتیب، درمان و تامین داروی مبتلایان به ایدز در اولویت قرار داشته و اعتبارات محدودی برای پیشگیری باقی می‌ماند. بر این اساس حدود 65 تا 70 درصد اعتبار تخصیص یافته صرف هزینه‌های مراقبت و درمان مبتلایان و 30 تا 35 درصد باقی‌مانده نیز برای پیشگیری هزینه می‌شود.
دکتر صداقت این میزان اعتبارات را برای پیشگیری از ایدز در کشور کافی نمی‌داند و می‌افزاید: در خوشبینانه‌ترین حالت باید به جایی برسیم که 25 درصد هزینه‌ها صرف مراقبت و درمان و 75 تا 80 درصد اعتبارات صرف پیشگیری شود. بنابراین اگر اعتبار برنامه‌های کنترل ایدز قوی‌تر شود، وزارت بهداشت نیز بهتر می‌تواند برنامه‌های خود را برای پیشگیری از این بیماری پیش برد.
و اما، مردم حق دارند بدانند که دولتها و سیاستمداران تا چه حد به قولهایشان پایبند بوده و تا چه میزان برای تحقق آنها گام برداشته‌اند؛ تعهداتی که هر سال همزمان با روز اول دسامبر برای تحقق آنها هم پیمان می‌شوند. دکتر صداقت دراین باره به اقدامات وزارت بهداشت اشاره می‌کند و به ایسنا می‌گوید: وزارت بهداشت به عنوان دبیرخانه کمیته کشوری ایدز با همکاری دیگر سازمان‌های ذیربط، برنامه ملی پایش و ارزشیابی ایدز را تدوین کرده و اکنون این برنامه در حال اجراست. علاوه بر آن، تحلیل وضعیت موجود این بیماری در کشور نیز در دست اقدام است. این دو برنامه کمک می‌کند تا محورهای برنامه سوم استراتژیک ایدز تدوین شود.
به گفته وی، برنامه استراتژیک ایدز همسو با برنامه پنجم توسعه به صورت پنج ساله تدوین و از سال آینده آغاز می‌شود.
وی به تقدیر سازمان ملل متحد از جمهوری اسلامی ایران به پاس موفقیت در برنامه‌های کنترل گسترش ایدز، اشاره می‌کند و می‌افزاید: سه مرکز کشور در زمینه درمان، کاهش آسیب و نظام مراقبت ایدز توسط سازمان جهانی بهداشت به عنوان مراکز مرجع آموزش برای منطقه معرفی شده که این امر توفیق بزرگی است.
دکتر صداقت به شعار روز جهانی ایدز «دسترسی به آموزش، پیشگیری، مراقبت و درمان ایدز حق هر انسان است» اشاره می‌کند و می‌گوید: ایران نیز همسو با دیگر کشورهای جهان، همزمان با روز جهانی ایدز عهدی دوباره خواهد بست تا با همتی بیش از گذشته در مورد این بیماری اقدامات موثری را انجام دهد.
در پایان باید گفت که «ایدز» بیمار خود را انتخاب نمی‌کند و یکی از آشناترین نام‌های بیماری برای تمامی طبقات اقتصادی، اجتماعی، گروههای بهداشتی و نهادهای سیاسی در تمامی کشورهای دنیا است. بنابراین عدم آگاهی افراد به ویژه جوانان از راههای انتقال آن، شانس ابتلا به این ویروس افزایش یافته و به دنبال آن شیوع آن در جامعه افزایش می‌یابد.
ایدز بیماری است نه گناه؛ باید راه‌های پیشگیری وانتقال آن را آموخته و بدانیم که چگونه خود را از آلوده شدن به ویروس آن محافظت کنیم و در صورتی که با افراد آلوده به ویروس HIV مواجه شدیم، با آنان مانند "بیمار" و نه "گناهکار" رفتار کنیم. / برای شنیدن صوت مورد نظر به سایت رادیو اینترنتی ایران صدا به این آدرس مراجعه نمایید.http://www.iranseda.ir/FullItem/?g=528266