علت عقب ماندگی
گاه کسانی که به اروپا میروند و یا به طریقی آثار و پدیده های شگرف آنجارا می بینند چنان شیفته تمدن و جلوه های فرهنگ آن سرزمین میشوند که خود را می بازند و بر اینهمه پیشرفت غبطه میخورند و به این فکر فرو می روند که عامل پیشرفت آنها و علت عقب ماندگی ما چیست .
به راستي وقت آن نرسیده که از خود بپرسیم . اینهمه پیشرفت علمی و اجتماعی و صنعتی چرا از تفکر کفار حاصل شده و ما علی رغم ادعای برتری مکتب اسلام از عرصه رقابت به دور مانده ايم .
وقتی به خود آییم و ببینیم که از کفش پا تا کلاه سر از ساعت تا عینک از برق و تلفن تا تراکتور و کومباین از کشف سلول و ویروس و اتم تا اختراع دوچرخه و ماشین و هواپیما وحتی شیوه رهائی از استبداد و انتخاب نوع حکومت همه را مدیون دست آورد های غرب هستبم . آنگاه معلوم میشود که فاصله عقب ماندگی ما به درازای خواب 200 ساله است .
كاروان رفت و تو در خواب و بيابان در پيش
چه كني ره زكه پرسي چو روي چون باشي
این بحث جنجالی در قرن اخیر همواره پیش روی محققین و جامعه شناسان بوده و بزرگانی چون اقبال لاهوری و سید جمال الدین اسد آبادی و محمد عبده و دیگران هریک کوشیدند از این راز آگاه شوند و راهی برای برون رفت از این واماندگی نشان دهند .
بعضی نظرات به شرح زیراست .
ۭ1- ما از اسلام دورشدیم و دستورات قران را اجرا نکرده ایم.
2- ما به خواب طولانی فرو رفتیم چنانکه گوید :
تا نخوابد شرق کی مغرب برآید آفتاب
غرب را بیداری آنگه شد که شرقی شد به خواب
3- پیشرفت غرب وقتی شروع شد که از آئين مسیحی فاصله گرفت .
4- کشورهای استعماری نگذاشتند که ما پیشرفت کنیم .
5- راه نجات ما در باز گشت به خویشتن خویش است .
هركسي كو دور ماند از اصل خويش
بازجويد روزگار وصل خويش
و از این قبیل ... اما گذشت زمان نشان داد که این بزرگان نه درد را شناختند و نه درمان را . زیرا نسخه ای که پیچیدند شفا نبخشید . و راهی که نشان دادند به بن بست رسید .
شاید این فرضیه درست باشد که ملتهای مسلمان و بخصوص رهبران دینی مدت یک قرن یا بیشتر در خواب بودند و حال بیدار شده و فهمیده اند که از کاروان ترقی و پیشرفت جا مانده اند.
دنباله دارد ...
گاه کسانی که به اروپا میروند و یا به طریقی آثار و پدیده های شگرف آنجارا می بینند چنان شیفته تمدن و جلوه های فرهنگ آن سرزمین میشوند که خود را می بازند و بر اینهمه پیشرفت غبطه میخورند و به این فکر فرو می روند که عامل پیشرفت آنها و علت عقب ماندگی ما چیست .
به راستي وقت آن نرسیده که از خود بپرسیم . اینهمه پیشرفت علمی و اجتماعی و صنعتی چرا از تفکر کفار حاصل شده و ما علی رغم ادعای برتری مکتب اسلام از عرصه رقابت به دور مانده ايم .
وقتی به خود آییم و ببینیم که از کفش پا تا کلاه سر از ساعت تا عینک از برق و تلفن تا تراکتور و کومباین از کشف سلول و ویروس و اتم تا اختراع دوچرخه و ماشین و هواپیما وحتی شیوه رهائی از استبداد و انتخاب نوع حکومت همه را مدیون دست آورد های غرب هستبم . آنگاه معلوم میشود که فاصله عقب ماندگی ما به درازای خواب 200 ساله است .
كاروان رفت و تو در خواب و بيابان در پيش
چه كني ره زكه پرسي چو روي چون باشي
این بحث جنجالی در قرن اخیر همواره پیش روی محققین و جامعه شناسان بوده و بزرگانی چون اقبال لاهوری و سید جمال الدین اسد آبادی و محمد عبده و دیگران هریک کوشیدند از این راز آگاه شوند و راهی برای برون رفت از این واماندگی نشان دهند .
بعضی نظرات به شرح زیراست .
ۭ1- ما از اسلام دورشدیم و دستورات قران را اجرا نکرده ایم.
2- ما به خواب طولانی فرو رفتیم چنانکه گوید :
تا نخوابد شرق کی مغرب برآید آفتاب
غرب را بیداری آنگه شد که شرقی شد به خواب
3- پیشرفت غرب وقتی شروع شد که از آئين مسیحی فاصله گرفت .
4- کشورهای استعماری نگذاشتند که ما پیشرفت کنیم .
5- راه نجات ما در باز گشت به خویشتن خویش است .
هركسي كو دور ماند از اصل خويش
بازجويد روزگار وصل خويش
و از این قبیل ... اما گذشت زمان نشان داد که این بزرگان نه درد را شناختند و نه درمان را . زیرا نسخه ای که پیچیدند شفا نبخشید . و راهی که نشان دادند به بن بست رسید .
شاید این فرضیه درست باشد که ملتهای مسلمان و بخصوص رهبران دینی مدت یک قرن یا بیشتر در خواب بودند و حال بیدار شده و فهمیده اند که از کاروان ترقی و پیشرفت جا مانده اند.
دنباله دارد ...
