[You must be registered and logged in to see this image.]
با فرا رسيدن فصل تابستان و آغاز سفرهاي تابستاني، موضوع بهداشت مسافران و جلوگيري از بيماري‌هاي فصلي مورد توجه همگان قرار مي‌گيرد. يكي از بيماري‌هاي ناشي از مسافرت به مناطق جديد ، ابتلا به اسهال است كه افراد تازه وارد بيشتر دچار آن مي‌شوند.
بيش از 90 درصد اسهال‌هاي حاد توسط عوامل عفوني ايجاد مي‌گردد كه ظرف 3 تا 5 روز اول و معمولا 2 تا 3 هفته بعد از رسيدن مسافر به منطقه بويژه گرمسير اتفاق مي‌افتد و به صورت اسهال آبكي، دل پيچه، تهوع و استفراغ ظاهر مي‌شود و بيماري حدود 5 روز طول كشيده و عموما بدون درمان بهبود مي‌يابد، اما اگر عوامل ديگري نيز در كار باشد ممكن است اسهال خوني و يا تب واضح نيز ديده شود.

اكثر اسهال‌هاي عفوني توسط انتقال دهاني - مدفوعي و از طريق تماس مستقيم يا به طور شايع تر از طريق خوردن غذا يا آب آلوده به ميكروب ايجاد مي‌شود.

اسهال عفوني در مسافران و مصرف كنندگان بعضي از غذاها در پيك نيك، ميهماني يا رستوران در نتيجه مصرف مرغ، همبرگر نپخته، مايونز و كرم ها، خامه، تخم مرغ، سالاد سيب زميني و برنج پخته آلوده است و هپاتيت A و B نيز با مصرف غذاهاي دريايي خصوصا اگر خام باشند، ايجاد مي‌شود.

در همه انواع اسهال، جايگزيني مايع و الكتروليت اهميت خاصي دارد. براي موارد خفيف، جايگزيني مايع به تنهايي كافي است. در موارد شديدتر بايد به سرعت از محلول‌هاي حاوي قند و الكتروليت خوراكي يا تزريقي استفاده كرد.

تجويز داروهاي ضد ترشحي و ضد حركتي دستگاه گوارش درمان كمكي مفيدي است، اما از مصرف اين داروها در اسهال خوني همراه با تب بايد اجتناب كرد. استفاده صحيح از آنتي بيوتيك‌ها در موارد خاصي از اسهال نيز توصيه مي‌شود.

هنگام مسافرت به علت تغيير برنامه‌هاي روزانه براي پيشگيري از بروز مشكلات، رعايت يك سري نكات ضروري است.

مسافران مي‌توانند با خوردن غذاهاي گرم و تازه پخته، پرهيز از سبزيجات خام، سالادها و ميوه‌هاي پوست نكنده يا نوشيدن آب جوشيده يا ضد عفوني شده و اجتناب از مصرف يخ آلوده، ميزان خطر ابتلا به اسهال را كاهش دهند.

هنگام مسافرت، وسايل و داروهاي مورد نياز مصرفي خود را همراه داشته باشند، همچنين داروهاي تهوع و استفراغ و ضد تب و تشنج براي كودكان، بطري آب آشاميدني و ميان وعده‌هاي مناسب مانند ميوه، ساندويچ، بيسكويت و.... در مسافرت براي جلوگيري از كمردرد، در مكان آزاد و راحت بنشينند و هر ساعت حداقل چند دقيقه قدم بزنند.

بيماران ديابتي در مسافرت‌هاي طولاني هر 2 ساعت توقف كنند و غذاي ميان وعده خود را مصرف كرده و از پياده‌روي طولاني و كوهنوردي بدون همراه اجتناب كنند.

اگر مبتلا به ديابت و وابسته به انسولين هستند، در موارد هشدار دهنده شامل: سرگيجه، تپش قلب، لرزش دست‌ها، تعريق، خستگي، رنگ پريدگي، ضعف، دشواري تمركز، خواب آلودگي، تاري ديد و گزگز دست، رانندگي را ادامه ندهند.

همچنين بيماران ديابتي از دراز كشيدن دراز مدت در ساحل آفتابي به مدت طولاني كه سبب افزايش قند خون و از دست رفتن آب بدن مي‌شود، اجتناب كنند و حتما مقداري مايعات غير شيرين همراه داشته باشند.

از كرم‌هاي ضد آفتاب و مرطوب كننده و لوسيون‌هاي مناسبي كه قبلا آزمايش كرده‌اند، استفاده كنند. مواد آرايشي و بهداشتي جديد را براي سفر امتحان نكنند تا دچار آلرژي و حساسيت احتمالي نشوند.

اگر مبتلا به بيماري خاصي هستيد و در مسافرت به مناطق مختلف قصد داريد از غذاهاي آن منطقه استفاده كنيد، حتما قبل از سفر با پزشك معالج يا كارشناس تغذيه در مورد مقدار و نحوه مصرف غذاها مشورت كنيد.

راه‌اندازي اكيپ‌هاي نظارتي گشت‌ مشترك تابستاني

از سوي ديگر رئيس اداره نظارت بر تهيه و توزيع مواد غذايي و اماكن از تشكيل اكيپ‌هاي نظارتي مشترك بين معاونت‌هاي بهداشتي دانشگاه‌هاي علوم پزشكي كشور، شهرداري‌ها و نيروي انتظامي براي گشت و بازديدهاي مشترك در ايام تابستان خبر داد و گفت: بدين ترتيب اماكن تهيه و توزيع مواد غذايي بين راهي، تفريحي و تفرجگاه‌ها كنترل مي‌شوند.

مهندس سيدرضا غلامي در گفتگو با ايسنا، با بيان اين كه نظارت‌ها بويژه بر دستفروش‌هاي دوره‌گرد در شهرها با هماهنگي شهرداري‌ها و در روستاها با هماهنگي بخشداري‌ها و دهداري‌ها انجام مي‌شود، اظهار كرد: از ارديبهشت 88 دستورالعمل‌ تشديد نظارت و كنترل اماكن تهيه و توزيع مواد غذايي به معاونت‌هاي بهداشتي دانشگاه‌هاي علوم پزشكي كشور ابلاغ شد.

وي نظارت‌هاي بهداشتي بر اماكن در سال جاري را نسبت به سال گذشته مناسب‌تر برشمرد و افزود: البته در برخي استان‌ها به علت ناهماهنگي و ارتباطات كمتر (بر اثر وسعت كار) نظارت مناسبي انجام نمي‌شود.

رئيس اداره نظارت بر تهيه و توزيع مواد غذايي و اماكن، با بيان اين كه شهرهاي قم، بيرجند، اهواز و دزفول در اجراي اين طرح موفق بودند، گفت: اين طرح با اولويت مراكزي چون آبميوه و بستني فروشي‌ها، اماكن بين‌راهي، سرويس‌هاي بهداشتي، ترمينال و پايانه‌ها و مهمانسراها در كشور اجرا شد.

مهندس غلامي در ادامه به بازديدهاي دوره‌اي از پايانه‌هاي مرزي طبق روال هر سال اشاره كرد و افزود: در اين بازديدها پايانه‌هاي مرزي مسافربري و باربري به لحاظ بهداشت محيطي و بيماريابي نظارت و كنترل مي‌شوند.

وي با بيان اين كه از ابتداي سال تاكنون از پايانه‌هاي مرزي شرق كشور بازديد به‌عمل آمده است، اظهار اميدواري كرد كه تا پايان نيمه نخست سال، بازديد از پايانه‌هاي جنوب غرب و غرب كشور به پايان برسد.