من پيرمرد هستم و دردسرهاي زيادي را ديده‌ام، اما بيشترشان هيچ وقت پيش نيامد. مارك تواين
نگراني چيست؟ نگراني، احساس دغدغه شديد است. نگراني بيم از ناشناخته‌هاست؛ نگراني از اينكه بدترين چيز رخ خواهد داد. ممكن است بيش از اندازه نگران رخدادهاي آينده شويم. چه بسا مكرراً‌ با خودمان حرف‌هاي منفي بزنيم و بدترين احتمال‌هاي موجود را در نظر بگيريم. بسياري از افكارمان اينگونه آغاز مي‌شود:

خانه مي‌ماندم اگر...
اين را مي‌گفتم اگر...
تصميم ديگري مي‌گرفتم اگر...
يا اگر با ماشين تصادف كنم، چه كار كنم؟
اگر بيكار شدم، چه كار كنم؟
اگر مريض شدم، چه كار كنم؟
نگراني يك رفتار است؛ يك نوع عادت
فكر كردن. اگر والدين شخص به‌طور مزمني نگران بوده باشند، احتمال اينكه آن شخص هم‌چنين حالتي داشته باشد، زياد است و اين حالت احتمالاً‌ به بچه‌هايش نيز منتقل خواهد شد. از آنجايي كه نگراني يك عادت رفتار است، مي‌توان بر آن غلبه و رفتاري مثبت‌تري را جايگزين آن كرد.

نگران چه هستيم؟

مطالعات انجام‌شده درباره نگراني نشان مي‌دهد:
- 40 درصد موارد نگراني‌ها
هيچ وقت رخ نمي‌دهد، بنابراين اساسا با احساس نگراني، وقت خودمان را تلف مي‌كنيم.
- 30 درصد آنچه نگرانش هستيم، اتفاق افتاده است. ياد بگيريد قدري بي‌خيال شويد و خودتان و سايرين را ببخشيد. نمي‌توان گذشته را تغيير داد. هيچ‌كس نمي‌تواند اين كار را بكند. گذشته را آنگونه كه هست، بپذيريد و ادامه دهيد.

- 12 درصد نگراني‌ها بي‌مورد است، مانند اينكه ديگران درباره ما چگونه فكر مي‌كنند.
- 10 درصد نگراني‌هاي كوچك و بي‌اهميت است، مانند نگراني درباره اينكه ناهار چه بخوريم، نگراني درباره دير كردن و نگراني درباره اينكه چه بپوشيم.
- 8 درصد از آنچه نگرانش هستيم، در واقع اتفاق مي‌افتد.

- 4 درصد نگراني‌هاي ما درباره چيزهايي است كه در اختيار ما نيست. نمي‌توانيم نتيجه را عوض كنيم. اين نگراني‌ها شامل نگراني درباره تندرستي، مرگ يك عزيز يا يك بلاي طبيعي قريب‌الوقوع است. اغلب واقعيت اين رخدادها قابل‌تحمل‌تر از خود نگراني است.

- 4 درصد نگراني‌هاي ما درباره چيزهايي است كه نه كاملاً‌ بلكه قدري بر نتايج آن تسلط داريم. اساساً‌ فكر مي‌كنم اين نوع نگراني نتيجه عمل يا بي‌عملي ما نسبت به مشكلات و چالش‌هايي است كه با آن روبه‌رو هستيم.

با توجه به اين آمارها، شايد بد نباشد اين سؤالات را از خود بپرسيد:

- چند بار شده كه به خاطر موقعيتي كه خارج از كنترل شماست، دچار تشويش بيش از اندازه شويد؟

- چرا اجازه مي‌دهيم نگراني به قدري به ما فشار بياورد كه عملاً‌ مريض شويم؟

- چرا انرژي رواني خودمان را با نگراني هدر مي‌دهيم؟
نمي‌توانم به جاي شما به اين سؤالات پاسخ دهم. آنچه مي‌توانم پيشنهاد كنم، فنوني براي غلبه بر نگراني است. تصميم گرفتن براي دست برداشتن از عادت نگراني بر عهده شماست.

چگونه مي‌توان از نگراني دست برداشت يا‌ آن را كم كرد؟

اگر آدم هر روز قدري نگران باشد، در يك عمر چند سال را از دست داده است. اگر مشكلي وجود دارد، اگر مي‌توانيد آن را برطرف كنيد اما به‌خودتان ياد بدهيد كه نگران نباشيد. نگراني هيچ وقت چيزي را حل نمي‌كند.

1 - آماده رويارويي با بدترين موقعيت باشيد، اما اميدوار باشيد بهترين حالت پيش بيايد. اين گفته ديل كارنگي در كتاب چگونه از نگراني دست برداريم و تدريجاً‌ زندگي كنيم است. بدترين نتيجه ممكن را بپذيريد و آنگاه دست به كار شويد تا بدترين حالت را تغيير دهيد و آن را بهتر كنيد.

2 - دست به‌كار شويد. هر وقت متوجه شديد كه تدريجاً‌ نگران شده‌ايد، دست به كار شويد و سراغ كارهايي برويد كه بايد انجام دهيد. اگر فهرست كارهايي را كه بايد انجام دهيد، نداريد، آنها را فهرست كنيد. اهداف و كارهايي را كه براي تحقق آنها لازم است، به‌ترتيب بنويسيد. يكي از فوايد تهيه اين فهرست اين است كه ديگر نگران نيستيد كه ممكن است چيزي مهم را فراموش كنيد.

3 - حواس خود را به چيز ديگري معطوف كنيد. به دوستي تلفن بزنيد. كتابي بخوانيد. فيلمي خوب ببينيد. بچه‌ها را به پارك ببريد. پياده‌روي كنيد. كارهاي زيادي است كه مي‌توانيد انجام دهيد.

4 - حمايت بطلبيد. دوستان و خانواده مي‌توانند منبع حمايت فوق‌العاده‌اي باشند، به‌خصوص اگر بگويند نظرشان چيست. گاهي اوقات صرف حرف زدن به از بين رفتن نگراني كمك مي‌كند.

5 - تصميم بگيريد. اگر درباره يك مشكل حل نشده شخصي يا كاري نگران هستيد، فرصت داريد كه تصميم بگيريد. وقتي تصميم بگيريد چه كار كنيد، مي‌توانيد تدريجاًً كارهايي براي به دست آوردن بهترين نتيجه انجام دهيد.

6 - مستقيماً‌ با مشكل روبه‌رو شويد. معمولاً‌ اين خود مشكل نيست كه باعث نگراني مي‌شود، معمولاً‌ پيش‌بيني مشكل است كه سبب نگراني مي‌شود. اين مشكل چه تأثيري بر ديگران مي‌گذارد يا آنان چه واكنشي نشان مي‌دهند؟
هر چه سريع‌تر با مشكل مقابله كنيد.

7 - تمرين آرامش كنيد. اهميت دارد كه وقتي را صرف آرامش كامل خود بكنيد. چشمانتان را ببنديد و از طريق بيني نفس عميق بكشيد و از دهان آن را بيرون بدهيد. با هر نفس به‌خودتان القاي آرامش كنيد. فقط چند دقيقه طول مي‌كشد كه تنش از بدن خارج شود.

8 - به چيزهاي مورد علاقه گوش كنيد. اينها مي‌تواند موسيقي يا ديگر مطالب مورد علاقه باشد.

9 - يادداشت‌نويسي. بسياري افراد پس از نوشتن چيزهايي كه باعث نگراني آنان مي‌شود، احساس سبكي مي‌كنند. در هنگام نوشتن، متوجه مي‌شويد واقعاً از چه نگران هستيد و بعد مي‌توانيد بي‌طرفانه به بهبود وضع بپردازيد.

10 - مراقب خودتان باشيد. زياد استراحت كنيد. برنامه غذايي سالم داشته باشيد و ورزش كنيد. وقتي بدن و ذهن خود را پرورش دهيد، راحت‌تر مي‌توانيد مسائل را بررسي كنيد. مواجهه با مسائل پيش‌بيني‌نشده آسان‌تر مي‌شود.

11 - نعمت‌هايي را كه داريد، بشماريد. چيزهاي زيادي است كه بابت آن شكرگذار باشيد. به اطراف نگاه كنيد. انسان در جهان زيبايي زندگي مي‌كند. مي‌توان شكرگذار داشتن تندرستي، خانواده، ذهن، كشور، خانه، شغل و حتي چيزهاي كوچك‌تر بود.

12 - بر افكار خود نظارت كنيد. مراقب افكار خود باشيد و آماده باشيد تا افكار مثبت را جايگزين نگراني‌ها كنيد. فنون زيادي وجود دارد كه با استفاده از آن مي‌توان از نگراني دست برداشت. نكته مهم استفاده منظم از آنها تا هنگامي است كه رفتار جديد به عادت تبديل شود. اين گفته را به ياد داشته باشيد كه آرامش، گهواره قدرت است.

pickthebrain.com